Final Statement

[English] [Shqip] [Ελληνικά] [Slovensko] [Български] [Македонски] [Magyar] [Română] [Štokavski (Srpsko-Hrvatski)] [Kurmancî] [سۆرانی] [Français]

Final Statement of the Balkan Anarchist Bookfair 2024

From the 5th to the 7th of July, Prishtina, Kosova, transformed into a hub of anarchist thought, coordination, and solidarity as it hosted the 16th edition of the Balkan Anarchist Bookfair (BAB). This first-ever anarchist gathering in an Albanian-speaking locality brought together over 250 participants from 29 countries, spanning from Chile to Azerbaijan. A total of 32 collectives and initiatives exhibited books and zines, and 18 discussions and events were organized, showcasing the movement’s all-encompassing diversity. In the true spirit of collectivism and mutual aid, participants got engaged in the organization, making this event a remarkable demonstration of what can be achieved through collective effort.

Having such an event in Prishtina is of particular importance. Since the end of the war, Kosova has remained ensnared in a perpetual state of conflict, leading to an enduring atmosphere of tension between the state of Kosova and Serbia. The elites on both sides have highly capitalized on this situation, ensuring and thriving on division among the societies. The mere fact that comrades from all over the Balkans, including Kosova and Serbia, stood side by side, denouncing nationalism and state politics, is a powerful testament to our collective commitment to solidarity, resistance, and collaboration across the artificial borders and state politics that aim to divide us.

The urgency of this gathering cannot be overstated. At a time when the fires of war are ravaging the world and the specter of overt fascism is spreading, states are becoming increasingly militarized, and repression is ever-increasing. During BAB, we shared the experiences of our localities and analyzed how Balkan states are ramping up their nationalistic rhetoric while simultaneously amassing weapons and initiating discussions to reinstitute mandatory military service. These actions feed into each other’s narratives, which are used as justification for the latter and instill fear among societies. We find it imperative that the people of the Balkans, and beyond, as anarchist collectives and individuals, deepen the coordination and strengthen the networks of resistance against the resurgence of nationalism and militarism. Failing to do so will inevitably lead to war.

War is an intrinsic part of the capitalist system. Whether low-intensity or full-blown, it serves as an important tool for the expansion of capitalism by opening new sources for exploitation, such as land, sea, minerals, all living beings, or the production and sale of weapons as capital. We don’t fall into the trap of considering a conflict as a binary between nation-states, although we do accept its nuances and contexts of how they happen; we see it as a war of capital against societies. Wars in Ukraine, Sudan, Syria, Myanmar, Sub-Saharan Africa, cartel wars in Mexico, and others all share the same logic of domination and expansion of capital, which only brings death and destruction.

We recognize that the states of the Balkans are not mere sideline spectators to the spectacle of war but an intrinsic part of it; from hosting major world military installations, provide training grounds for armed forces, offer logistics and corridors for arms and troop transfers, contribute technical know-how, playing a significant role in global war maneuvers and producing and selling weapons around the world, thus, with being part of and enabling murder and genocide. While private and state sectors work hard, hand in hand, to develop even the smallest Balkan countries into serious arms-producing and/or purchasing region, we see increasing pressure on local societies to accept a new, ever more militarized reality under the pretense of fear and uncertainty for the future.

Perhaps the most vile and evident example of war logic is the genocide happening in Gaza and the attacks in the West Bank against the Palestinian people, with tens of thousands of civilians dead and the whole region destroyed, in continuous broadcast on our screens; all these supported by world imperialist powers and the military-industrial complex, including Balkan states, which provide political and military support. The genocidal war of annihilation in Gaza serves as both a reminder of the West’s colonialist ability to conduct wars of extermination and as a thanatopolitics laboratory, showcasing what the ruling classes currently want and are able to do to entire populations.

We stand in solidarity with the Palestinian people and call for resistance in each Balkan locality to disrupt the political and military support provided by the Balkan states to the state of Israel. We recognize that the enemy is not only war itself but also the states and capitalist systems that perpetuate it.

With all the above in mind, we call for transnational days of action against militarism and nationalism in the first week of October (October 1-10, 2024). During this period, we invite everyone, in their own locality and in their own way, to organize actions against the conditions of war: nationalism, militarism, patriarchy, politics of exclusion, etc. We call for actions against the arms industry and the transport of weapons, against all national military apparatuses, multinational military coalitions, and the increasing militarization of our societies. As in previous years, we emphasize our solidarity with all deserters, war resisters, and conscientious objectors.

The militarization of the Balkans has inadvertently led to the militarization of state borders, which have become death sentences for migrants using the Balkans as a route to reach European cities. Portrayed as the frontier of “Fortress Europe,” Balkan countries have assumed a role of control over movement. meaning pushing backs, robbing, beating, detaining, and even murdering migrants, all covered in the technocratic language of migration management. Hundreds of millions in funds have been donated to Balkan countries, equipping them with state-of-the-art technology for border militarization and surveillance, all while hosting Frontex forces, in a concerted effort to safeguard “Fortress Europe.” Now, not only do Balkan countries act as a deterrent for migrants coming to Europe, but they also take an active role in “processing” migrants through the establishment of centers in Albania on behalf of Italy, or through the renting out of 300 prison cells from Kosovo by Denmark to be used for foreigners to be deported. Understanding our own experience as coming from societies shaped by migration (or being one), we stand in solidarity with migrants coming to and passing through the Balkans, and emphasize the need to strengthen transnational anarchist initiatives to provide support to people on the move.

The agonizing existence of women, trans, gender non-conforming, and queer people under patriarchal capitalist societies , is further exacerbated by neoliberal reforms, reactionary clerical-conservative forces, and dehumanizing state politics. In increasingly nationalistic and militarized states, the rhetoric of demographic decline is used to justify more restrictive policies regarding the autonomy of birthing people. Bodies become reduced to mere vessels for reproduction, both in terms of birth and care, which are exploited by capital as closely controlled labor through direct control over the bodies. Thus, the anarchist struggle for freedom and equality is inherently a feminist struggle. We affirm our commitment to the struggle against patriarchy in all its forms of exploitation and inequality, as well as our commitment to the struggle for reproductive justice, safe and self-managed abortion.

Furthermore, we emphasize that our anarchist movement must be a safe space for everyone, fostering environments that encompass the ideal of equality, free from machismo, misogyny, homophobia, transphobia, and queerphobia. Understanding that there is still work to be done in this regard and in order to foster this culture, we commit to transformative justice within our communities.

Fighting capitalism means combating its logic and grip on multiple fronts. Thus, our struggle is an integral part of the multitude of struggles within society, with each locality experiencing a different context. Therefore, the anarchist struggle against capitalism is also a struggle against all state violence and destruction. This BAB reaffirmed our commitment to the abolition of prisons and emphasized our public support for anarchist prisoners in the region and beyond. As anarchists, we must also be at the forefront of the fight against environmental destruction. Thus, we must develop strategies that not only address immediate crises (which often overstretch our capacities) but also create long-term multi-layered analysis as well as structures of resistance against capitalism. This can be achieved only by recognizing the interconnectedness of our struggles, which must be reflected in all aspects of our organizing and actions.

During this BAB, we also discussed the importance of further expanding and establishing our own autonomous infrastructure. Squats and autonomous social centers are of significant importance in this infrastructure, providing spaces for organizing, community building, and resistance. However, these spaces face significant challenges, from state repression to internal contradictions. We confirmed the necessity of fostering these initiatives, recognizing their role in the movement and the communities we live in.

On the same note, we emphasized the importance of establishing our own printing initiatives and anarchist media, such as radio projects, which are crucial for spreading news and experiences about the struggle of our movement, as well as for the society at large. On the same note, we also recognize the need to take care of our own history through archival projects. These projects can serve not only as platforms for recording and writing history through our own narratives but also as sources of knowledge on tactics, practices, and analyses that we can still put to good use.

The 2024 Balkan Anarchist Bookfair reaffirmed our collective strength and commitment to building a world free from oppression, highlighting our dedication to resistance on one hand and solidarity on the other. As we look to the future, we must continue to build networks of support and develop strategies for confronting the capitalist system and the state that guards it. We must expand our networks and reach Balkan cities where there are no anarchist initiatives, supporting them to be established and thrive. Coordination and solidarity are the pillars upon which we will build our resistance and create a future based on mutual aid, freedom, radical empathy, and equality.

We must emphasize once more the importance of holding this bookfair in an Albanian-speaking locality, marking it as the first anarchist gathering ever in these lands. The collectives, groups, and individuals who came from all over the world had the chance to learn about the context of the local struggle and share their experiences with the people of Prishtina. For many people in Prishtina visiting the bookfair, as well as for the collectives and individuals who supported it, this was a learning experience that demonstrated the power of non-hierarchical organizing based solely on solidarity and mutual aid. It also highlighted the relevance of anarchist analysis and organizing within both local and regional struggles.

Finally, we are very pleased to announce that the next Balkan Anarchist Bookfair is going to be held in Thessaloniki, Greece.

Participants of the Balkan Anarchist Bookfair 2024

7th of July, Prishtina.

Deklarata Përmbyllëse e Panairit Ballkanik të Librit Anarkist 2024

Nga data 5 deri më 7 Korrik, Prishtina u shndërrua në një pikëtakim të ideve anarkiste, si dhe vendtakim për koordinim dhe solidaritetit, teksa ishte nikoqire e edicionit të 16-të të Panairit Ballkanik të Librit Anarkist (BAB). Si mbledhi ndërkombëtare anarkiste, e organizuar për herë të parë në një vend shqipfolës, mblodhi mbi 250 pjesëmarrës nga 29 vende të botës, që nga Kili e deri tek Azerbajxhani. Gjithsej 32 kolektivë dhe iniciativa ekspozuan libra e zina, si dhe u organizuan 18 diskutime dhe ngjarje, kësisoji duke shfaqur diversitetin e lëvizjes anarkiste. Në frymën e vërtetë të kolektivizmit dhe ndihmës reciproke, pjesëmarrësit u angazhuan drejtpërdrejt në organizim, duke e bërë këtë ngjarje një demonstrim të jashtëzakonshëm të asaj që mund të arrihet me përpjekje kolektive.

Organizimi i një ngjarje të tillë në Prishtinë ka një rëndësi të veçantë. Që nga fundi i luftës, Kosova ka mbetur e ngujuar në konflikt të përhershëm, dhe në gjendje të përhershme tensioni ndërmjet shtetit të Kosovës dhe Serbisë ndërkohë që përfitues nga e gjithë kjo janë vetë elitat e tyre. Këta të fundit krijojnë përçarje ndërmjet shoqërive, situatë e cila lejon forcimin e interesave të këtyre elitave. Si kundërpërgjigje të kësaj, vetë fakti që shoqet e shokët nga i gjithë Ballkani, përfshirë edhe ato/ata nga Kosova e Serbia, së bashku e denoncuan  nacionalizmin dhe politikat shtetërore, është një dëshmi e fuqishme e përkushtimit tonë kolektiv për solidaritet, rezistencë dhe bashkëpunim përtej kufijve artificialë dhe politikës shtetërore që synojnë të na ndajnë.

Urgjenca e këtij takimi nuk mund të mbivlerësohet. Në kohë që zjarret e luftës po ndizen anembanë botës dhe ndërkohë që fashizmi, në formën e tij klasike, është rishfaqur dhe po merr hov, shtetet po militarizohen dhe rrisin shtypjen ndaj popullatave çdo ditë e më shumë. Gjatë BAB, ne ndamë përvojat e lokaliteteve tona rreth asaj se si shtetet e Ballkanit janë duke shtuar retorikën e tyre nacionaliste, ndërkohë që filluan të furnizohen armatim dhe të bëjnë plane për reinkuadrimin e shërbimit të detyrueshëm ushtarak. Këto veprime ushqehen me narrativat nacionaliste të njëri-tjetrit, të cilat përdoren si justifikim për këtë militarizim si dhe të përhapin frikë në shoqëri. Ne theksojmë domosdoshmërinë që njerëzit nga Ballkani dhe më gjerë, si kolektivë dhe individë anarkistë, të thellojnë bashkërendimin dhe të përforcojnë rezistencën kundër ringjalljes së nacionalizmit dhe militarizmit. Në të kundërtën, kjo gjendje do të na çojë në luftë.

Lufta është pjesë përbërëse e sistemit kapitalist. Qoftë me intensitet të ulët apo të plotë, lufta është mjet i rëndësishëm për zgjerimin e kapitalizmit nëpërmjet të cilit hapen burimet e reja për shfrytëzim, sikurse toka, deti, mineralet, të gjitha qeniet e gjalla ose, si së fundmi, prodhimi dhe shitja e armëve si kapital. Ne nuk biem në grackën e konsiderimit të një konflikti si një çështje ndërmjet dy shtete-kombeve, megjithëse i njohim nuancat dhe kontekstet e luftës kudo që ndodhin ato. Lufta për ne është luftë e kapitalit kundrejt shoqërive. Luftërat në Ukrainë, Sudan, Siri, Mianmar, Afrikën Sub-Sahariane, luftërat e karteleve në Meksikë dhe të tjera, të gjitha ndajnë të njëjtën logjikë të dominimit dhe zgjerimit të kapitalit, e cila sjell vetëm vdekje dhe shkatërrim.

Ne theksojmë se shtetet e Ballkanit nuk janë thjesht spektatorë të spektaklit të luftës, por pjesë përbërëse e saj; nga të qenurit nikoqirë të instalimeve ushtarake botërore, duke ofruar tokë për stërvitje, duke ofruar logjistikë dhe korridore për transferimin e armëve dhe trupave, duke dhënë njohuri teknike, duke patur rol të rëndësishëm në manovrat e luftës globale si dhe duke prodhuar dhe shitur armë në mbarë botën. Kësisoji, shtetet e Balkanit janë pjesë e makinerisë që mundëson vrasje dhe gjenocid. Ndërkohë që sektorët privatë dhe shtetërorë punojnë parreshtur për ti shëndërruar edhe vendet më të vogla të Ballkanit në prodhues të armëve dhe/ose blerës, ne shohim presion në rritje mbi shoqëritë lokale për të pranuar një realitet të ri, gjithnjë e më të militarizuar nën hijen e frikës dhe pasigurisë për të ardhmen.

Shembulli më eklantat i kësaj logjike të luftës tani është gjenocidi që po ndodh në Gaza dhe sulmet në Bregun Perëndimor kundër popullit palestinez, ku me dhjetëra mijëra civilë janë vrarë dhe i gjithë rajoni është shkatërruar, e gjithë kjo duke u transmetuar vazhdimisht në ekranet tona. Ky gjenocid mbështetet në mënyrë të drejtpërdejtë nga fuqitë imperialiste botërore dhe kompleksi ushtarako-industrial, duke përfshirë shtetet ballkanike, të cilat ofrojnë mbështetje politike dhe ushtarake. Lufta gjenocidale e asgjësimit në Gaza po ashtu përdoret si  shfqaje e aftësisë kolonialiste të Perëndimit për të kryer luftëra shfarosëse dhe si një laborator thanatopolitik i asaj që klasat sunduese aktualisht duan dhe janë në gjendje t’u bëjnë popullsive të tëra.

Ne solidarizohemi me popullin palestinez dhe bëjmë thirrje për rezistencë kundër përkrahjes politike dhe ushtarake të shteteve të ballkanit për shtetin e Izraelit. Për ne, armiku nuk është vetëm lufta, por edhe shtetet dhe sistemi kapitalist që e shkaktojnë atë.

Duke pasur parasysh të gjitha sa më sipër, ne u bëjmë thirrje që, gjatë javës së parë të tetorit (1-10 tetor 2024), të organizohen aksione kundër nacionalizmit, militarizmit, patriarkatit, politikave të përjashtimit etj., të gjitha këto që janë parakushte të luftës. Ne bëjmë thirrje për veprime konkrete kundër industrisë së armëve dhe transportit të armëve, kundër të gjitha aparateve ushtarake kombëtare, koalicioneve ushtarake shumëkombëshe dhe militarizimit në rritje të shoqërive tona. Si në vitet e kaluara, ne theksojmë solidaritetin tonë me të gjithë dezertorët, rezistuesit e luftës dhe ata që refuzojnë t’ju bashkohen ushtrisë.

Militarizimi i përgjithshëm i Ballkanit natyrisht që ka rezultuar edhe në militarizimin e kufijve shtetërorë, të cilët janë kthyer në barriera vdekjeprurërse për emigrantët që përdorin Ballkanin si rrugë për të arritur në qytetet evropiane. E portretizuar si zonë kufitare e “Kështjellës Evropë”, Ballkani, dhe vendet e këtij rajoni, kanë marrë kontrollin mbi lëvizjen e popullatave, apo me fjalë të tjera, ka marr rrolin e BE’së për zmbrapsje, grabitje, rrahje, ndalim dhe madje edhe vrasje të migrantëve, e gjithë kjo e fshehur prapa gjuhës teknokratike të menaxhimit të migracionit. Qindra miliona euro u janë dhuruar vendeve të Ballkanit për tu pajisur me teknologjinë më të fundit për mbikëqyrjen e kufijve, dhe, së bashku me forcat e Frontex-it, i bashkërendojnë veprimet për të mbrojtur “Kështjellën Evropë”.

Tashmë vendet e Ballkanit jo vetëm që janë shëndërruar në pengesë për emigrantët që të shkojnë në Evropë, por po ashtu kanë rol aktiv në “procesimin” e migrantëve nëpërmjet themelimit të qendrave për migrantë në Shqipëri për llogari të Italisë, apo dhënies me qira të 300 qelive të burgut nga Kosova për Danimarkën për t’u përdorur për të huajt që do të deportohen. Duke e njohur përvojën e shoqërive tona që janë formësuar nga migrimi, si dhe përvojën e shumë nga ne që jemi apo ishim migrantë, ne qëndrojmë në solidaritet me migrantët që vijnë në Ballkan, si dhe ata që kalojnë nëpër rajon, si dhe theksojmë nevojën për të forcuar iniciativat anarkiste ndërkombëtare për të ofruar mbështetje për njerëzit në lëvizje.

Ekzistenca, e grave, njerëzve trans, njerëzve jo-binar dhe queer nën shoqëritë kapitaliste patriarkale, sado e vshtirë që tanimë është, vazhdon të përkeqësohet edhe më tej nga reformat neoliberale, forcat reaksionare kleriko-konservatore si dhe politika dehumanizuese shtetërore. Në shtetet gjithnjë më nacionaliste e të militarizuara, retorika e uljes së natalitetit përdoret për të arsyetuar politikat që kufizojnë autonominë. Trupat e grave dhe personave që kanë mundësi të lindin, reduktohen në enë të thjeshta për riprodhim, si në aspektin e lindjes ashtu edhe në përkujdesje, të cilat shfrytëzohen nga kapitali si punë e kontrolluar ngushtë nëpërmjet kontrollit të drejtpërdrejtë mbi trupat. Kështu pra, vetë lufta anarkiste për liri dhe barazi është në thelb luftë feministe. Ne afirmojmë përkushtimin tonë për luftën kundër patriarkatit, në të gjitha format e tij të shfrytëzimit dhe pabarazisë, si dhe përkushtimin tonë për luftën për drejtësi riprodhuese dhe aborte të sigurta.

Për më tepër, theksojmë se lëvizja jonë anarkiste duhet të jetë një hapësirë e sigurt për të gjithë, duke krijuar mjedise që përfaqësojnë idealin e barazisë, pa maçoizëm, mizogjini, homofobi, transfobi dhe queerfobi. Duke kuptuar se ka ende punë për të bërë në këtë drejtim dhe për të nxitur këtë kulturë, ne angazhohemi për drejtësi transformuese brenda komuniteteve tona.

Të luftosh kapitalizmin nënkupton luftë kundër vetë logjikës kapitaliste në fronte të shumta. Kështu, lufta jonë është pjesë integrale e shumësisë së betejave brenda shoqërisë, ku çdo lokalitet përjeton një kontekst të ndryshëm. Prandaj, lufta anarkiste kundër kapitalizmit është gjithashtu një luftë kundër çdo dhune dhe shkatërrimi shtetëror. Në panair ne prap theksuam angazhimin tonë për shuarjen e burgjeve dhe theksuam  mbështetjen tonë për të burgosurit anarkistë në rajon dhe më gjerë. Shtuar kësaj, si anarkistë, ne duhet të jemi gjithashtu në ballë të luftës kundër shkatërrimit të mjedisit. Kështu, ne duhet të zhvillojmë strategji që jo vetëm merren me krizat më urgjente (të cilat shpesh i tejkalojnë kapacitetet tona), por gjithashtu duhet të krijojmë analiza afatgjate dhe gjithpërfshirëse, si dhe struktura të rezistencës kundër kapitalizmit. Kjo mund të arrihet vetëm duke njohur ndërlidhjen e betejave tona, gjë që duhet të reflektohet në të gjitha aspektet e organizimit dhe veprimeve tona.

Gjatë këtij BAB, ne diskutuam gjithashtu rëndësinë e zgjerimit dhe krijimit të mëtejshëm të infrastrukturës sonë autonome. Skuatet (hapësirat e okupuara) dhe qendrat sociale autonome kanë një rëndësi të madhe në këtë infrastrukturë, duke ofruar hapësira për organizim, ndërtim komuniteti dhe rezistencë. Megjithatë, këto hapësira përballen me sfida të rëndësishme, nga represioni shtetëror e deri te kontradiktat e brendshme. Ne konfirmuam domosdoshmërinë e nxitjes së këtyre nismave, duke njohur rolin e tyre në lëvizjen dhe komunitetet ku jetojmë.

Po ashtu ne theksuam rëndësinë e krijimit të iniciativave vetanake dhe autonome të shtypit dhe mediave anarkiste, siç janë projektet e radiove anarkiste, të cilat janë vendimtare për përhapjen e lajmeve dhe përvojave për luftën e lëvizjes sonë, si dhe për shoqërinë në përgjithësi. Shtuar kësaj, gjithashtu e shohim nevojën për t’u kujdesur për historinë tonë përmes projekteve arkivore. Këto projekte mund të shërbejnë jo vetëm si platforma për ruajtjen dhe shkrimin e historisë përmes narrativave tona, por edhe si burime njohurish mbi taktikat, praktikat dhe analizat që mund t’i përdorim.

Panairi Ballkanik i Librit Anarkist 2024 edhe një herë shfaqi fuqinë dhe angazhimin tonë kolektiv për të ndërtuar një botë pa shtypje, duke theksuar përkushtimin tonë, në njërën anë ndaj rezistencës, dhe solidaritetit nga ana tjetër. Ndërsa shikojmë nga e ardhmja, ne duhet të vazhdojmë të ndërtojmë rrjete mbështetëse dhe të zhvillojmë strategji për përballjen me sistemin kapitalist dhe shtetin që e ruan atë. Ne duhet të zgjerojmë rrjetet tona dhe ti mbështetim iniciativat në qytetet ballkanike ku nuk ka lëvizje anarkiste. Koordinimi dhe solidariteti janë shtyllat mbi të cilat ne do të ndërtojmë rezistencën tonë dhe do të krijojmë një të ardhme të bazuar në ndihmën e ndërsjellë, lirinë, ndjeshmërinë radikale dhe barazinë.

Së fundi, duhet të theksojmë edhe një herë rëndësinë e mbajtjes së këtij panairi në një lokalitet shqipfolëse me qenë se është takimi i parë anarkist ndërkombëtar në troje shqipfolëse. Kolektivët, grupet dhe individët që erdhën nga e gjithë bota patën rastin të mësojnë rreth kontekstit të lëvizjes anarkiste lokale dhe të ndajnë përvojat e tyre me shoqërinë e Prishtinës. Për shumë njerëz në Prishtinë që vizituan panairin e librave, si dhe për kolektivët dhe individët që e mbështetën atë, kjo ishte një përvojë mësimore që tregoi fuqinë e organizimit johierarkik të bazuar vetëm në solidaritet dhe ndihmë reciproke. Ky takim gjithashtu theksoi rëndësinë e analizës dhe organizimit anarkist brenda betejave lokale dhe rajonale.

Dhe në fund, kemi kënaqësinë t’ju njoftojmë se Panairi i ardhshëm Ballkanik i Librit Anarkist (BAB 2025) do të mbahet në Selanik, Greqi.

Pjesëmarrësit e Panairit Ballkanik të Librit Anarkist 2024

7 Korrik, Prishtinë

 

Κοινή ανακοίνωση του Βαλκανικού Αναρχικού Φεστιβάλ Βιβλίου του 2024

Από τις 5 έως τις 7 Ιουλίου, η Πρίστινα (Κόσοβο) μετατράπηκε σε σημείο συνάντησης και συντονισμού αναρχικής σκέψης και αλληλεγγύης, καθώς φιλοξένησε το 16ο Βαλκανικό  Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου (Balkan Anarchist Bookfair, στη συνέχεια του κειμένου BAB). Αυτή η πρώτη αναρχική συνάντηση σε αλβανόφωνη τοποθεσία συγκέντρωσε πάνω από 250 συμμετέχουσες/-ντες/-ντα από 29 χώρες, από τη Χιλή μέχρι το Αζερμπαϊτζάν. Συνολικά 32 συλλογικότητες και πρωτοβουλίες εξέθεσαν βιβλία, έντυπα και φανζίν, ενώ διοργανώθηκαν 18 συζητήσεις και εκδηλώσεις, αναδεικνύοντας τη συμπεριληπτική ποικιλομορφία του κινήματος. Σε ένα γνήσιο πνεύμα συλλογικότητας και αλληλοβοήθειας, τα άτομα που συμμετείχαν συνέδραμαν στην πραγματοποίηση της διοργάνωσης, καθιστώντας την μια αξιοσημείωτη επίδειξη για το τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω της συλλογικής προσπάθειας.

Η πραγματοποίηση μιας τέτοιας εκδήλωσης στην Πρίστινα έχει ιδιαίτερη σημασία. Από το τέλος του πολέμου, το Κόσοβο παραμένει εγκλωβισμένο σε μια κατάσταση στα όρια της σύρραξης, σε μια διαρκή ατμόσφαιρα έντασης μεταξύ του κράτους του Κοσόβου και της Σερβίας. Οι άρχουσες τάξεις και στις δύο πλευρές κεφαλαιοποιούν αυτήν τη συνθήκη, διασφαλίζοντας την ευημερία τους χάρη στη διαίρεση μεταξύ των κοινωνιών. Και μόνο το γεγονός της συμμετοχής συντροφισσών/-ων από όλα τα Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένων του Κοσόβου και της Σερβίας, που κατήγγειλαν μαζί τον εθνικισμό και τις πολιτικές των κρατών, αποτελεί ισχυρή απόδειξη της συλλογικής μας δέσμευσης για αλληλεγγύη, αντίσταση και συνεργασία πέρα από τα τεχνητά σύνορα και τις κρατικές πολιτικές που στοχεύουν να μας χωρίσουν.

Δεν υπάρχουν αρκετά λόγια για να τονιστεί ο επείγoντας χαρακτήρας αυτής της συνάντησης: σε μια εποχή που οι φλόγες του πολέμου καταστρέφουν τον πλανήτη και εξαπλώνεται το φάντασμα του απροκάλυπτου φασισμού, που τα κράτη στρατιωτικοποιούνται όλο και περισσότερο και η καταστολή αυξάνεται συνεχώς. Κατά τη διάρκεια του BAB, μοιραστήκαμε εμπειρίες από τους τόπους μας και αναλύσαμε πώς τα βαλκανικά κράτη εντείνουν την εθνικιστική ρητορική τους, ενώ ταυτόχρονα συσσωρεύουν όπλα και ξεκινούν συζητήσεις για την επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας. Οι επιλογές του κάθε κράτους τροφοδοτούν τις αφηγήσεις των υπόλοιπων, που χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για να ενσταλάζεται ο φόβος στις κοινωνίες. Ως αναρχικές συλλογικότητες και άτομα, θεωρούμε επιτακτική την ανάγκη οι άνθρωποι των Βαλκανίων, και όχι μόνο, να εμβαθύνουν το συντονισμό και να ενισχύσουν τα δίκτυα αντίστασης ενάντια στην αναζωπύρωση του εθνικισμού και του μιλιταρισμού. Αν δεν καταφέρουμε να το κάνουμε αυτό, τότε θα ανοίξει αναπόφευκτα ο δρόμος για τον πόλεμο.

Ο πόλεμος είναι εγγενές τμήμα του καπιταλιστικού συστήματος. Είτε χαμηλής έντασης είτε σε πλήρη κλίμακα, ο πόλεμος αποτελεί ζωτικό εργαλείο για την επέκταση του καπιταλισμού, καθώς ανοίγει νέες πηγές εκμετάλλευσης: γη, θάλασσα, ορυκτά, όλα τα έμβια όντα ή η παραγωγή και πώληση όπλων ως κεφάλαιο. Δεν πέφτουμε στην παγίδα να θεωρούμε τις συρράξεις ως διπολική  αντιπαράθεση μεταξύ εθνών-κρατών (αν και αναγνωρίζουμε τις επιμέρους ιδιαιτερότητες και τα πλαίσιο στο οποίο συμβαίνουν), τις αντιμετωπίζουμε ωστόσο ως έναν πόλεμο του κεφαλαίου εναντίον των κοινωνιών. Οι πόλεμοι στην Ουκρανία, στο Σουδάν, στη Συρία, στη Μιανμάρ, στην υποσαχάρια Αφρική, οι πόλεμοι των καρτέλ στο Μεξικό, και άλλοι, έχουν όλοι τους ως κοινό γνώρισμα την ίδια λογική της κυριαρχίας και επέκτασης του κεφαλαίου, η οποία φέρνει μόνο θάνατο και καταστροφή.

Αναγνωρίζουμε ότι τα κράτη των Βαλκανίων δεν είναι απλοί θεατές του θεάματος του πολέμου, αλλά αναπόσπαστο μέρος του πολέμου του ίδιου. Φιλοξενούν μεγάλες παγκόσμιες στρατιωτικές βάσεις, προσφέρουν εκτάσεις για στρατιωτική εκπαίδευση και ασκήσεις, παρέχουν υλικοτεχνική υποστήριξη και διαδρόμους για τη μεταφορά όπλων και στρατευμάτων, συνεισφέρουν σε στρατιωτική τεχνογνωσία, παίζουν σημαντικό ρόλο σε παγκόσμιες πολεμικές κινητοποιήσεις και παράγουν και πωλούν όπλα σε όλο τον κόσμο, συμμετέχουν και επιτρέπουν δολοφονίες και γενοκτονίες. Ενώ ο ιδιωτικός και ο κρατικός τομέας συνεργάζονται εντατικά προκειμένου ακόμα και οι μικρότερες βαλκανικές χώρες να μετατραπούν σε περιοχές παραγωγής ή/και αγοράς όπλων, βλέπουμε να αυξάνεται η πίεση στις τοπικές κοινωνίες να αποδεχτούν μια νέα, όλο και πιο στρατιωτικοποιημένη πραγματικότητα υπό το πρόσχημα του φόβου και της αβεβαιότητας για το μέλλον.

Ίσως το πιο αισχρό και προφανές παράδειγμα της λογικής του πολέμου είναι η γενοκτονία που συμβαίνει στη Γάζα και οι επιθέσεις στη Δυτική Όχθη εναντίον του παλαιστινιακού λαού, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους και ολόκληρη την περιοχή κατεστραμμένη, σε συνεχή μετάδοση στις οθόνες μας — όλα αυτά υποστηριζόμενα από τις παγκόσμιες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα, αλλά και των βαλκανικών κρατών, που παρέχουν πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη. Ο γενοκτονικός πόλεμος στη Γάζα χρησιμεύει τόσο ως υπενθύμιση της αποικιοκρατικής ικανότητας της Δύσης να διεξάγει πολέμους εξόντωσης, όσο και ως εργαστήριο θανατοπολιτικής που επιδεικνύει τι θέλουν και τι μπορούν σήμερα οι κυρίαρχες τάξεις να κάνουν σε ολόκληρους πληθυσμούς.

Στεκόμαστε αλληλέγγυες/-οι/-α στον παλαιστινιακό λαό και καλούμε σε αντίσταση σε κάθε γωνιά των Βαλκανίων, για να διακόψουμε την πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη που παρέχουν τα βαλκανικά κράτη στο κράτος του Ισραήλ. Αναγνωρίζουμε ότι ο εχθρός δεν είναι μόνο ο ίδιος ο πόλεμος αλλά και τα κράτη και τα καπιταλιστικά συστήματα που τον διαιωνίζουν.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, καλούμε σε διεθνικές ημέρες δράσης κατά του μιλιταρισμού και του εθνικισμού το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου του 2024. Καλούμε όλες/-ους/-α, κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών, στον τόπο τους και με τον τρόπο τους, να οργανώσουν δράσεις ενάντια στις προϋποθέσεις του πολέμου: εθνικισμός, μιλιταρισμός, πατριαρχία, πολιτικές αποκλεισμού κ.λπ. Καλούμε σε δράσεις κατά της βιομηχανίας όπλων και της μεταφοράς στρατιωτικού υλικού, σε δράσεις εναντίον όλων των εθνικών στρατιωτικών μηχανισμών, των πολυεθνικών στρατιωτικών συνασπισμών και της αυξανόμενης στρατιωτικοποίησης των κοινωνιών μας. Όπως και στα προηγούμενα χρόνια, τονίζουμε πώς στεκόμαστε με αλληλεγγύη στο πλευρό όλων των λιποτακτών, των αρνητών πολέμου και των αντιρρησιών συνείδησης.

Η στρατιωτικοποίηση των Βαλκανίων οδήγησε αναπόφευκτα στη στρατιωτικοποίηση των συνόρων, τα οποία, για τις μετανάστριες και τους μετανάστες που χρησιμοποιούν τα Βαλκάνια ως πέρασμα για να φτάσουν στα ευρωπαϊκά κέντρα, έχουν μετατραπεί σε  καταδίκη σε θάνατο. Οι βαλκανικές χώρες, που παρουσιάζονται ως τα σύνορα της «Ευρώπης-φρούριο», έχουν αναλάβει ρόλο ελέγχου της μετακίνησης. που σημαίνει να επαναπροωθούν, να ληστεύουν, να ξυλοκοπούν, να φυλακίζουν, ακόμη και να δολοφονούν μετανάστ(ρι)ες, όλα αυτά συγκαλυμμένα με την τεχνοκρατική γλώσσα της διαχείρισης της μετανάστευσης. Έχουν διατεθεί κονδύλια εκατοντάδων εκατομμυρίων σε βαλκανικές χώρες, εξοπλίζοντάς τες με την πλέον σύγχρονη τεχνολογία για τη στρατιωτικοποίηση και την επιτήρηση των συνόρων, ενώ παράλληλα αναπτύσσονται δυνάμεις της Frontex, σε μια συντονισμένη προσπάθεια να διασφαλιστεί η «Ευρώπη-φρούριο». Οι βαλκανικές χώρες δεν λειτουργούν πλέον μόνον αποτρεπτικά για τις μετανάστριες και τους μετανάστες που έρχονται στην Ευρώπη, αλλά αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στην «διαχείρισή» τους, μέσω της δημιουργίας κέντρων κράτησης στην Αλβανία για λογαριασμό της Ιταλίας, ή μέσω της ενοικίασης από τη Δανία 300 κελιών σε φυλακές στο Κόσοβο, για να χρησιμοποιηθούν για κράτηση ατόμων προς απέλαση. Με βάση τις δικές μας εμπειρίες ως μέλη κοινωνιών που διαμορφώθηκαν (ή διαμορφώνονται) από τη μετανάστευση, στεκόμαστε αλληλέγγυα στο πλευρό των μεταναστ(ρι)ών που έρχονται και περνούν από τα Βαλκάνια και τονίζουμε την ανάγκη ενίσχυσης των διεθνικών αναρχικών πρωτοβουλιών για την παροχή υποστήριξης στους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνηση.

Η αγωνιώδης ύπαρξη στις πατριαρχικές καπιταλιστικές κοινωνίες των γυναικών, των τρανς, των κουήρ, και των ατόμων που δεν συμμορφώνονται με το φύλο επιδεινώνεται περαιτέρω από τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, τις αντιδραστικές συντηρητικές-θρησκευτικές δυνάμεις και τις απανθρωποποιητικές κρατικές πολιτικές. Σε κράτη ολοένα και πιο εθνικιστικά και στρατιωτικοποιημένα, η ρητορική περί δημογραφικής μείωσης του πληθυσμού χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει πολιτικές ελέγχου και περιορισμού της αυτονομίας της γέννησης. Τα σώματα υποβαθμίζονται σε απλές μηχανές αναπαραγωγής, τόσο όσον αφορά τη γέννηση όσο και τη φροντίδα, που το κεφάλαιο εκμεταλλεύεται για στενά επιτηρούμενη εργασία μέσω του άμεσου ελέγχου τους. Έτσι, ο αναρχικός αγώνας για ελευθερία και ισότητα είναι εγγενώς ένας φεμινιστικός αγώνας. Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας στον αγώνα κατά της πατριαρχίας σε όλες τις εκφράσεις της εκμετάλλευσης και ανισότητας, καθώς και τη δέσμευσή μας στον αγώνα για αναπαραγωγική δικαιοσύνη, ασφαλείς και αυτοδιαχειριζόμενες αμβλώσεις.

Επιπλέον, τονίζουμε ότι το αναρχικό μας κίνημα πρέπει να είναι ένας ασφαλής χώρος για όλα, προωθώντας περιβάλλοντα που υλοποιούν το ιδανικό της ισότητας, απαλλαγμένα από ματσισμό, μισογυνισμό, ομοφοβία, τρανσφοβία και κουήρ-φοβία. Κατανοώντας ότι υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν σε αυτήν την κατεύθυνση και προκειμένου να προωθήσουμε αυτή την κουλτούρα, δεσμευόμαστε για μετασχηματιστική δικαιοσύνη μέσα στις κοινότητές μας.

Το να αγωνίζεσαι ενάντια στον καπιταλισμό σημαίνει να αγωνίζεσαι ενάντια στη λογική και την επιβολή του σε πολλαπλά μέτωπα. Έτσι, ο αγώνας μας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πλήθους των αγώνων μέσα στην κοινωνία, οι οποίοι εκφράζονται με διαφορετικό πλαίσιο σε κάθε τόπο. Κατά συνέπεια, ο αναρχικός αγώνας ενάντια στον καπιταλισμό είναι επίσης ένας αγώνας ενάντια σε κάθε κρατική βία και καταστροφή. Σε αυτό το BAB επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας για την κατάργηση των φυλακών και τονίσαμε την αναγκαιότητα της δημόσιας υποστήριξής μας των αναρχικών φυλακισμένων στην περιοχή των Βαλκανίων και πέρα από αυτήν. Ως αναρχικές/-οί/-ά, πρέπει επίσης να είμαστε στην πρώτη γραμμή του αγώνα ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή. Έτσι, πρέπει να αναπτύξουμε στρατηγικές όχι μόνο για να αντιμετωπίσουμε τις άμεσες κρίσεις (οι οποίες συχνά υπερβαίνουν τις δυνατότητές μας), αλλά που επιπλέον  να συγκροτούν πολυεπίπεδες μακροπρόθεσμες αναλύσεις, καθώς επίσης και δομές αντίστασης ενάντια στον καπιταλισμό. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την αναγνώριση της διασύνδεσης των αγώνων μας, η οποία πρέπει να αντανακλάται σε όλες τις πτυχές της οργάνωσης και των δράσεών μας.

Κατά τη διάρκεια αυτού του BAB, συζητήσαμε επίσης τη σημασία της δημιουργίας και της περαιτέρω επέκτασης των δικών μας αυτόνομων υποδομών. Οι καταλήψεις και τα αυτόνομα κοινωνικά κέντρα είναι ιδιαίτερα σημαντικά σε αυτήν την κατεύθυνση, καθώς παρέχουν χώρους για οργάνωση, οικοδόμηση κοινοτήτων και αντίσταση. Ωστόσο, αυτοί οι χώροι αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, από την κρατική καταστολή μέχρι τις εσωτερικές αντιφάσεις. Επιβεβαιώσαμε την αναγκαιότητα της προώθησης αυτών των πρωτοβουλιών, αναγνωρίζοντας τον ρόλο τους στο κίνημα και στις κοινότητες στις οποίες ζούμε.

Στο ίδιο πλαίσιο, τονίσαμε τη σημασία της δημιουργίας δικών μας εκτυπωτικών πρωτοβουλιών και αναρχικών μέσων ενημέρωσης, όπως τα ραδιοφωνικά προγράμματα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διάδοση ειδήσεων και εμπειριών σχετικά με τους αγώνες του κινήματός μας, καθώς και για την κοινωνία στο σύνολό της. Τονίσαμε επίσης την ανάγκη φροντίδας της ιστορίας μας, μέσω εγχειρημάτων αρχείων, που μπορούν να χρησιμεύσουν όχι μόνο για την καταγραφή και τη συγγραφή της ιστορίας μέσα από τις δικές μας αφηγήσεις, αλλά και ως πηγές γνώσης σχετικά με τακτικές, πρακτικές και αναλύσεις που μπορούμε να αξιοποιήσουμε.

Το Βαλκανικό  Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου του 2024 επιβεβαίωσε τη συλλογική μας δύναμη και δέσμευση για την οικοδόμηση ενός κόσμου χωρίς καταπίεση, αναδεικνύοντας την αφοσίωσή μας στην αντίσταση από τη μία πλευρά και την αλληλεγγύη από την άλλη. Κοιτάζοντας προς το μέλλον, πρέπει να συνεχίσουμε να χτίζουμε δίκτυα υποστήριξης και να αναπτύσσουμε στρατηγικές για την αντιμετώπιση του καπιταλιστικού συστήματος και του κράτους που το περιφρουρεί. Πρέπει να διευρύνουμε τα δίκτυά μας και να φτάσουμε σε πόλεις των Βαλκανίων όπου δεν υπάρχουν αναρχικές πρωτοβουλίες, υποστηρίζοντάς τες ώστε να ανθίσουν και να αναπτυχθούν. Ο συντονισμός και η αλληλεγγύη είναι οι πυλώνες πάνω στους οποίους θα χτίσουμε την αντίστασή μας και θα δημιουργήσουμε ένα μέλλον βασισμένο στην αλληλοβοήθεια, την ελευθερία, τη ριζοσπαστική ενσυναίσθηση και την ισότητα.

Πρέπει να τονίσουμε για άλλη μια φορά τη σημασία της διοργάνωσης αυτού του φεστιβάλ βιβλίου σε μια αλβανόφωνη περιοχή, καθώς αποτέλεσε την πρώτη διεθνική αναρχική συνάντηση σε αυτά τα εδάφη. Οι συλλογικότητες, οι ομάδες και τα άτομα που ήρθαν από όλο τον κόσμο είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν το πλαίσιο του τοπικού αγώνα και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με τους ανθρώπους της Πρίστινα. Για πολλούς ανθρώπους της πόλης που επισκέφτηκαν το φεστιβάλ έκθεση βιβλίου, καθώς και για τις συλλογικότητες και τα άτομα που το υποστήριξαν, αυτή ήταν μια διδακτική εμπειρία που κατέδειξε τη δύναμη του μη ιεραρχικού τρόπου οργάνωσης, που βασίζεται αποκλειστικά στην αλληλεγγύη και την αλληλοβοήθεια. Υπογράμμισε επίσης τη σημασία της αναρχικής ανάλυσης και οργάνωσης στο πλαίσιο τόσο των τοπικών όσο και των περιφερειακών αγώνων.

Τέλος, ανακοινώνουμε με χαρά ότι το επόμενο Βαλκανικό  Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη.

Συμμετέχουσες/-ντες/-τα στο Βαλκανικό  Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου, 7 Ιουλίου 2024, Πρίστινα.

 

Zaključna izjava Balkanskega anarhističnega knjižnega sejma 2024

Med 5. in 7. julijem se je Priština, Kosovo spremenila v vozlišče anarhistične misli, usklajevanja in solidarnosti, saj je gostila 16. Balkanski anarhistični sejem knjig (BASK). Na prvem anarhističnem srečanju v albansko govorečem kraju se je zbralo več kot 250 udeležencev in udeleženk iz 29 držav, od Čila do Azerbajdžana. S knjižno in zinovsko produkcijo je na sejmu sodelovalo 32 kolektivov in pobud, vseobsegajočo raznolikost gibanja pa se je izrazila tudi skozi 18 pogovorov in drugih dogodkov. V duhu resničnega kolektivizma in medsebojne pomoči so udeleženke in udeleženci dejavno sodelovali pri izvedbi, zaradi česar je bil sejem tudi izjemen praktičen prikaz tega, kaj je mogoče doseči s skupnimi močmi.

Za Prištino je še posebej pomembno, da je gostila dogodek te vrste. Vse od konca vojne Kosovo ostaja ujet v stanje stalno obnavljujočega se konflikta, ki botruje stalnemu ozračju napetosti med Kosovom in Srbijo. Elite na obeh straneh te razmere s pridom izkoriščajo in še naprej vzdržujejo razdor med družbama ter se z njim okoriščajo. Že samo s tem, da so tovarišice in tovariši z vsega Balkana, tudi iz Kosova in Srbije, stali druga ob drugem ter obsodili nacionalizem in državno politiko, je močan dokaz naše skupne zavezanosti solidarnosti, odporu in sodelovanju preko umetnih meja in državne politike, ki nas želijo razdeliti.

Nujnosti tega srečanja ni mogoče preveč poudariti. Živimo namreč v času, ko po svetu pustošijo požari vojne in se širi duh odkritega fašizma, države se vse bolj militarizirajo, represija pa je vse večja. Med BASKom smo izmenjali izkušnje iz naših krajev in analizirali, kako balkanske države stopnjujejo svojo nacionalistično retoriko, hkrati pa kopičijo orožje in začenjajo razprave o ponovni uvedbi obveznega služenja vojaškega roka. Pogledi in delovanje na vseh straneh se vzajemno oplajajo, saj povsod dejanja in pogledi drugih služijo kot utemeljitev za lastna dejanja ter vnašajo strah v družbe. Menimo, da je nujno, da ljudje na Balkanu in onkraj njega, bodisi kot anarhistični kolektivi bodisi kot posamezniki in posameznice, poglobijo koordinacijo in okrepijo mreže odpora proti ponovnemu vzponu nacionalizma in militarizma. Morebiten neuspeh pri teh naporih bo neizogibno privedel do vojne.

Vojna je sestavni del kapitalističnega sistema. Ne glede na to, ali gre za vojno nizke intenzivnosti ali za povsem razplametelo vojno, ta predstavlja pomembno orodje za širitev kapitalizma, saj odpira nove vire izkoriščanja, kot so zemlja, morje, minerali, vsa živa bitja oziroma spodbuja proizvodnjo in prodajo orožja kot kapitala. Izogibamo se pasti, da bi konflikt obravnavali kot binarni konflikt med nacionalnimi državami in čeprav sprejemamo nianse in kontekste, v katerih potekajo, jo vidimo kot vojno kapitala proti družbam. Vojne v Ukrajini, Sudanu, Siriji, Mjanmaru, podsaharski Afriki, vojne kartelov v Mehiki in druge poganja ista logika prevlade in širjenja kapitala, ki prinaša zgolj smrt in uničenje.

Zavedamo se, da balkanske države niso zgolj stranski gledalci spektakla vojne, temveč so njen sestavni del. Gostijo pomembne vojaške objekte svetovnih sil, zagotavljajo vadbišča za oborožene sile, nudijo logistično podporo, vzdržujejo koridorje za prevoz orožja in vojakov, prispevajo tehnično znanje in izkušnje, s čimer igrajo pomembno vlogo v svetovnih vojnih manevrih, dodatno pa tudi proizvajajo in prodajajo orožje po svetu, s čimer ne samo omogočajo izvajanje umorov in genocida, temveč imajo pri obojem tudi aktivno vlogo.  Medtem ko si zasebni in državni sektor z roko v roki prizadevata, da bi se tudi najmanjše balkanske države razvile v resne proizvajalce in/ali potrošnike orožja, v lokalnih okoljih opažamo vse večji pritisk na družbe, da bi pod pretvezo strahu in negotovosti glede prihodnosti sprejeli novo, še bolj militarizirano realnost.

Morda najbolj gnusen in očiten primer vojne logike predstavljo genocid, ki poteka v Gazi in napadi na palestinsko prebivalstvo na Zahodnem bregu. Do sedaj je bilo ob neposrednem prenosu na naših zaslonih ubitih že več deset tisoč civilnih prebivalcev in prebivalk, celotna regija je uničena. Vse to poteka s podporo svetovnih imperialističnih sil in vojaško-industrijskega kompleksa, vključno z balkanskimi državami, ki tem naporom zagotavljajo politično in vojaško podporo. Genocidna uničevalna vojna v Gazi služi kot opomin na zmožnost kolonialnega Zahoda, da vodi uničevalne vojne, in kot tanatopolitični laboratorij, ki prikazuje, kaj vladajoči razredi trenutno želijo in zmorejo storiti celotnim populacijam.

Solidarni smo s palestinskim ljudstvom in pozivamo k uporu povsod po Balkanu s ciljem, da balkanske države prekinejo politično in vojaško podporo Izraelu. Prepoznavamo, da sovražnik ni le vojna sama, temveč tudi države in kapitalistični sistem, ki jo vzdržujejo.

V luči vsega navedenega pozivamo k mednarodnim dnem akcije proti militarizmu in nacionalizmu v prvem tednu oktobra (od 1. do 10. oktobra 2024). V tem obdobju vabimo vse, da v svojem kraju in na svoj način organizirajo akcije proti pogojem vojne: nacionalizmu, militarizmu, patriarhatu, politiki izključevanja itd. Pozivamo k akcijam proti orožarski industriji in prevozih orožja, proti vsem nacionalnim vojaškim aparatom, večnacionalnim vojaškim koalicijam in vse večji militarizaciji naših družb. Tako kot prejšnja leta poudarjamo svojo solidarnost z vsemi dezerterkami, uporniki zoper vojno in ugovornicami vesti vseh spolov.

Stranski učinek militarizacije Balkana je militarizacija državnih meja, ki so postale smrtna kazen za migrante in migrantke, ki preko Balkana potujejo v evropska mesta. Balkanske države – predstavljane kot meja “trdnjave Evropa” – so prevzele vlogo nadzora nad gibanjem, kar pomeni, da potiskajo nazaj, ropajo, pretepajo, pridržujejo in celo ubijajo migrante, vse to pa je zakrito s tehnokratskim jezikom upravljanja migracij. Balkanske države so prejele več sto milijonov evrov ter najsodobnejšo tehnologijo za militarizacijo in nadzor meja, poleg tega pa pod krinko skupnih prizadevanj za zaščito “trdnjave Evropa” gostijo pripadnike agencije Frontex. Balkanske države po novem ne le odvračajo migrante, ki prihajajo v Evropo, ampak jih na svojem ozemlju “obravnavajo” v imenu evropskih držav. Dva primera tega novega stanja predstavljata vzpostavitev migrantskih centrov v Albaniji v imenu Italije in najem 300 zaporniških celic na Kosovu s strani Danske, ki naj bi jih uporabila za tujce, ki jih želi deportirati. Upoštevajoč, da sami izhajamo iz družb, ki so jih oblikovale migracije oziroma imamo izkušnjo migracije tudi sami, poudarjamo našo solidarnost z migranti, ki prihajajo na Balkan ali skozenj potujejo in poudarjamo potrebo po krepitvi transnacionalnih anarhističnih pobud za zagotavljanje podpore ljudem na poti.

V patriarhalnih kapitalističnih družbah na že tako zaznamovana življenja žensk, transspolnih, kvir oseb in drugih, ki ne ustrezajo dominantni spolni shemi, še dodatno negativno vplivajo neoliberalne reforme, reakcionarne klerikalno-konservativne sile in dehumanizirajoča državna politika. V vse bolj nacionalističnih in militariziranih državah retorika o demografskem upadu služi upravičevanju vse bolj restriktivnih politik v zvezi z avtonomnim odločanjem o rojstvu otrok. V okviru teh politik so telesa razumljena zgolj kot posode za reprodukcijo, tako v smislu rojevanja kot nege, ki jih kapital z neposrednim nadzorom nad njimi izkorišča za strogo nadzorovano delo. Anarhistični boj za svobodo in enakost je nujno tudi feministični boj. Potrjujemo našo zavezanost boju proti vsem oblikam patriarhalnega izkoriščanja in neenakosti ter zavezanost boju za reproduktivno pravičnost, vključno z dostopom do varnega in samostojnega splava.

Poudarjamo, da mora naše anarhistično gibanje predstavljati varen prostor za vsakogar in graditi okolja, ki udejanjajo ideale enakosti ter so osvobojeni mačizma, mizoginije, homofobije, transfobije in queerfobije. Zavedajoč se, da imamo v zvezi s tem še veliko za postoriti in z namenom spodbujanja kulture varnega okolja smo v naših skupnostih zavezani transformativni pravičnosti.

Boj proti kapitalizmu pomeni boj proti njegovi logiki in primežu na več frontah. Naš boj je tako sestavni del mnogoterosti bojev v družbi, hkrati pa jemljemo v obzir, da niso okoliščine nikjer povsem enako kot drugod. Anarhistični boj proti kapitalizmu je tudi boj proti vsakršnemu državnemu nasilju in uničevanju. Letošnji BASK je ponovno potrdil našo zavezanost odpravi zaporov in poudaril našo javno podporo anarhističnim zapornikom v regiji in zunaj nje. Kot anarhisti in anarhistke moramo biti tudi na čelu boja proti uničevanju narave in okolja. Zato moramo razviti strategije, ki ne bodo le obravnavale neposrednih kriz – te pogosto presegajo naše zmožnosti -, temveč tudi oblikovale dolgoročne večplastne analize ter strukture odpora proti kapitalizmu. To lahko dosežemo le s priznavanjem medsebojne povezanosti naših bojev, ki se mora odražati v vseh vidikih našega organiziranja in delovanja.

Na tem BAB smo razpravljali tudi o pomenu nadaljnje širitve in vzpostavitve lastne avtonomne infrastrukture. Skvoti in avtonomni družbeni centri so v tej infrastrukturi zelo pomembni, saj zagotavljajo prostore za organiziranje, gradnjo skupnosti in upor. Vendar se ti prostori soočajo s pomembnimi izzivi, od državne represije do notranjih protislovij. Potrdili smo nujnost spodbujanja teh pobud, saj se zavedamo njihove vloge v gibanju in skupnostih, v katerih živimo.

Prav tako smo poudarili pomen vzpostavitve lastnih projektov na področju tiska in drugih anarhističnih medijev, denimo radijskih projektov, ki so ključni za širjenje novic in izkušenj o boju našega gibanja, pa tudi za širšo družbo. V tej luči se zavedamo tudi pomena arhivarskih projektov, preko katerih skrbimo za beleženje lastne zgodovine. Ti ne služijo zgolj kot platforme za beleženje in pisanje zgodovine z naših zornih kotov, temveč tudi kot viri znanja o taktikah, praksah in analizah, ki so lahko še vedno uporabne.

Balkanski anarhistični knjižni sejem 2024 je ponovno potrdil našo skupno moč in zavezanost gradnji sveta brez zatiranja ter poudaril našo predanost uporu na eni strani in solidarnosti na drugi. Ko se oziramo v prihodnost, moramo še naprej graditi mreže podpore in razvijati strategije za spopadanje s kapitalističnim sistemom in državo, ki ga varuje. Razširiti moramo svoje mreže in doseči balkanska mesta, kjer ni anarhističnih pobud, ter jih podpreti pri ustanavljanju in razcvetu. Usklajevanje in solidarnost sta stebra, na katerih bomo gradili svoj odpor in ustvarili prihodnost, ki bo temeljila na medsebojni pomoči, svobodi, radikalni empatiji in enakosti.

Še enkrat poudarjamo pomembnost dejstva, da se je BASK odvil v albansko govorečem prostoru, saj je bilo v njem anarhistično srečanje organizirano prvič. Kolektivi, skupine in posamezniki, ki so prišli z vsega sveta, so imeli priložnost spoznati kontekst lokalnega boja in deliti svoje izkušnje s prebivalci Prištine. Za številne ljudi v Prištini, ki so obiskali knjižni sejem, pa tudi za kolektive in posameznike, ki so ga podprli, je bila to učna izkušnja, ki je pokazala moč nehierarhičnega organiziranja, ki temelji izključno na solidarnosti in medsebojni pomoči. Poudarila je tudi pomembnost anarhistične analize in organiziranja v lokalnih in regionalnih bojih.

Za konec z velikim veseljem sporočamo, da bo naslednji balkanski anarhistični knjižni sejem potekal v Solunu v Grčiji.

Udeleženci Balkanskega anarhističnega knjižnega sejma 2024

7. julij, Priština

 

Заключително становище на Балканския анархистки панаир на книгата 2024

От 5 до 7 юли Прищина, Косово, се превърна в център на анархистката мисъл, координация и солидарност като домакин на 16-ото издание на Балканския анархистки панаир на книгата (BAB). Това първо по рода си анархистко събиране в албаноезична местност събра над 250 участници от 29 държави от всички географии, от Чили до Азърбайджан. Общо 32 колектива и инициативи изложиха книги и зинове. Проведоха се 18 дискусии и други събития, които показаха широкото разнообразие на движението. В истинския дух на колективизма и взаимопомощта участниците се включиха в организацията, превръщайки това събитие в чудесна демонстрация на това какво можем да постигнем с колективни усилия.

Провеждането на подобно събитие в Прищина е особено важно. След края на войната Косово остава в плен на постоянен конфликт, което води до трайна атмосфера на напрежение между държавите Косово и Сърбия. Елитите и от двете страни се възползват в голяма степен от тази ситуация, като подстрекават и се възползват от разделението между двете общества. Самият факт, че другари от всички краища на Балканите, включително от Косово и Сърбия, застанаха рамо до рамо, осъждайки национализма и държавната политика, е мощно доказателство за нашата колективна отговорност за солидарността, съпротивата и сътрудничеството отвъд изкуствените граници и държавните политики, които целят да ни разделят.

Спешността на това събиране не може да бъде преувеличена. Във време, когато пожарите на войната опустошават света и се разпространява перспективата на открития фашизъм, държавите се милитаризират все повече, а репресиите се засилват. В рамките на BAB споделихме опита от собствените си контексти и анализирахме начина, по който балканските държави засилват националистическата си реторика, като същевременно трупат оръжия и започват да обсъждат възстановяване на задължителната военна служба. Такива действия подхранват такъв тип наратив у съседите, който пък оправдава същия тип действия, като сред обществата се всява страх. Намираме за наложително хората на Балканите, а и извън тях, като анархистки колективи и индивиди, да задълбочим координацията помежду си и да укрепим мрежите за съпротива срещу възраждането на национализма и милитаризма. Ако не го направим, това неминуемо ще доведе до война.

Войната е неразделна част от капиталистическата система. Независимо дали е с нисък интензитет или пълномащабна, тя е важен инструмент за разпространяване на капитализма чрез експлоатация на нови ресурси, като земя, море, минерали, живи същества или чрез производството и продажбата на оръжия за трупане на капитал. Ние няма да попаднем в капана на това да разглеждаме конфликта между национални държави като двустранен, въпреки че разбираме неговите нюанси и контекста на това как се случват; ние го разглеждаме като война на капитала срещу обществата. Войните в Украйна, Судан, Сирия, Мианмар, Африка на юг от Сахара, войните между картелите в Мексико и т.н. – всички те споделят една и съща логика на господство и експанзия на капитала, които носят единствено смърт и разрушение.

Разбираме, че държавите на Балканите не са просто странични зрители на спектакъла на войната, а са неразделна част от него. На тяхна територия се разполагат големи световни военни съоръжения, те осигуряват тренировъчни площадки за въоръжените сили, предлагат логистика и коридори за прехвърляне на оръжия и войски, допринасят за техническото
know-how, играят важна роля в глобалните военни маневри и производството и продажбата на оръжия по целия свят, като по този начин стават част от и насърчават убийствата и геноцида. Докато частният и държавният сектор работят усилено ръка за ръка, за да превърнат дори най-малките балкански страни в част от зоната на значително производство и/или покупка на оръжие, виждаме нарастващ натиск върху местните общества да приемат една нова, все по-милитаризирана реалност под претекст на страх и несигурност за бъдещето.

Може би най-гнусният и очевиден пример за военна логика е геноцидът, който се извършва в Газа, и нападенията срещу палестинския народ на Западния бряг, предизвикали десетки хиляди загинали цивилни и разрушението на цял регион, докато всичко се предава непрекъснато на нашите екрани. Световните империалистически сили и военнопромишления комплекс подкрепя всичко това, включително балканските държави, които осигуряват политическа и военна подкрепа. Геноцидната война за унищожение в Газа служи както за напомняне на колониалистката способност на Запада да води войни за изтребление, така и за лаборатория по танатополитика, която показва какво искат и могат да направят управляващите класи в момента с цели народи.

Ние сме солидарни с палестинския народ и призоваваме за съпротива във всяка част на Балканите, за да се прекъсне политическата и военната подкрепа, която балканските държави оказват на държавата Израел. Знаем, че врагът е не само самата война, но и държавите и капиталистическите системи, които я продължават до безкрай.

Като имаме предвид всичко това, призоваваме за транснационални дни на действие срещу милитаризма и национализма през първата седмица на октомври (1-10 октомври 2024 г.). През този период приканваме всеки в собствената си география и по свой начин да организира действия срещу причините за войната: национализъм, милитаризъм, патриархат, политика на изключване и т.н. Призоваваме за действия срещу оръжейната индустрия и транспорта на оръжия, срещу всички национални военни апарати, наднационалните военни коалиции и нарастващата милитаризация на нашите общества. Както и през предходните години, ние подчертаваме солидарността си с всички дезертьори, съпротивляващи се на войната и отказващи се от военна служба по съвест.

Милитаризацията на Балканите доведе тихомълком до милитаризация на държавните граници, които се превърнаха в смъртни присъди за мигрантите, използващи балканския маршрут, за да достигат до европейските градове. Представяни като границата на “Крепостта Европа”, балканските държави поеха ролята на страж, която предполага изтласкване на мигрантите обратно в държавата, от която идват, грабежи, побои, задържане и дори убийства на мигранти, всичко това прикрито зад технократския език на управлението на миграцията. Стотици милиони бяха дарени на балканските държави, като те бяха оборудвани с най-съвременни технологии за милитаризация и наблюдение на границите, като същевременно приеха сили на Frontex, в рамките на съгласувани усилия за опазване на “Крепостта Европа”. Сега балканските държави не само действат като възпиращ фактор за мигрантите, пристигащи в Европа, но и активно участват в “обработката” на мигрантите чрез създаването на центрове в Албания от името на Италия или чрез наемането на 300 затворнически килии в Косово от страна на Дания, които да бъдат използвани за депортиране на чужденци. Изхождайки от собствения си опит като членове на общества, формирани от миграцията (или бидейки мигранти самите ние), ние сме солидарни с мигрантите, идващи и преминаващи през Балканите, и подчертаваме необходимостта от засилване на транснационалните анархистки инициативи за осигуряване на подкрепа на хората на път.

Мъчителното съществуване на жените, трансджендър, джендър флуид и куиър хората в патриархалните капиталистически общества, се изостря допълнително от неолибералните реформи, реакционните клерикално-консервативни сили и дехуманизиращата държавна политика. Във все по-националистически и милитаризирани държави реториката на демографския спад се използва за оправдаване на по-рестриктивни политики по отношение на автономията на раждащите хора. Телата се свеждат до обикновени съдове за възпроизводство, както по отношение на раждането, така и по отношение на грижите, които се експлоатират от капитала, като трудът се контролира строго чрез пряк контрол върху телата. Така че анархистката борба за свобода и равенство по своята същност е феминистка борба. Потвърждаваме ангажимента си към борбата срещу патриархата във всичките му форми на експлоатация и неравенство, както и ангажимента си към борбата за репродуктивна справедливост, безопасен и самостоятелно управляван аборт.

Освен това подчертаваме, че нашето анархистко движение трябва да бъде безопасно пространство за всички, насърчавайки среда, която въплъщава идеала за равенство, свободна от мачизъм, мизогиния, хомофобия, трансфобия и куиърфобия. Като разбираме, че все още има какво да се желае в това отношение и за да се насърчи тази култура, ние се ангажираме за трансформираща справедливост в нашите общности.

Борбата с капитализма означава борба с неговата логика и неговата хватка на множество фронтове. Следователно нашата борба е неразделна част от множеството борби в обществото, като всяка география живее в различен контекст. Ето защо анархистката борба срещу капитализма е и борба срещу всяко държавно насилие и разрушение. Този BAB потвърди отново ангажимента ни към премахването на затворите и подчерта публичната ни подкрепа за анархистките затворници в региона и извън него. Като анархисти ние трябва да бъдем и в предните редици на борбата срещу унищожаването на природата. Затова трябва да разработваме стратегии, които не само да се справят с непосредствените кризи (които често надхвърлят възможностите ни), но и да създаваме дългосрочни многопластови анализи, както и структури за съпротива срещу капитализма. Това може да бъде постигнато единствено чрез признаване на взаимосвързаността на нашите борби, която трябва да бъде отразена във всички аспекти на нашата организация и нашите действия.

По време на този BAB обсъдихме колко е важно да продължаваме да разширяваме и да създаваме собствена автономна инфраструктура. Скуотовете и автономните социални центрове са от съществено значение за тази инфраструктура, като осигуряват пространства за организиране, изграждане на общности и съпротива. Тези пространства обаче са изправени пред значителни предизвикателства – от държавни репресии до вътрешни противоречия. Потвърдихме необходимостта от насърчаване на тези инициативи, признавайки тяхната роля в движението и общностите, в които живеем.

В същото време подчертахме важността на създаването на собствени печатни инициативи и анархистки медии, например радиопроекти, които са от решаващо значение за разпространението на новини и опит в колективната ни борба, както и за обществото като цяло. Осъзнаваме и необходимостта да се грижим за собствената си история чрез архивни проекти. Тези проекти могат да служат не само като платформи за записване на историята през собствените ни разкази, но и като източници на знания за тактики, практики и анализи, които можем да използваме и днес.

Балканският анархистки панаир на книгата 2024 г. потвърди нашата колективна сила и ангажираност с изграждането на свят, свободен от потисничество, като подчерта нашата отдаденост на съпротивата, от една страна, и на солидарността, от друга. С поглед към бъдещето трябва да продължим да изграждаме мрежи за подкрепа и да разработваме стратегии за противопоставяне на капиталистическата система и държавата, която я охранява. Трябва да разширим мрежите си и да достигнем до балканските градове, в които няма анархистки инициативи, да подкрепим създаването и развитието им. Координацията и солидарността са стълбовете, върху които ще изградим нашата съпротива и ще създадем бъдеще, основано на взаимопомощ, свобода, радикална съпричастност и равенство.

Трябва още веднъж да подчертаем важността на провеждането на този панаир на книгата в албаноезична област, и да отбележим първото анархистко събрание по тези земи. Колективите, групите и отделните хора, които дойдоха от цял свят, имаха възможност да се запознаят с контекста на местната борба и да споделят своя опит с хората от Прищина. Много от хората в Прищина, посетили панаира на книгата, както и колективите и индивидите, които го подкрепиха, научиха много от това и усетиха силата на нейерархичната организация, основана единствено на солидарността и взаимопомощта. Този опит подчерта важността на анархисткия анализ и организация в рамките на местните и регионалните борби.

И накрая, с голямо удоволствие съобщаваме, че следващият Балкански анархистки панаир на книгата ще се проведе в Солун, Гърция.

Участници в Балканския анархистки панаир на книгата 2024 г.

7 юли, Прищина.

Завршна изјава на Балканскиот анархистички саем на книгата 2024 година

Од 5-ти до 7-ми јули, косовска Приштина се претвори во центар на анархистичката мисла, координација и солидарност со одржувањето на 16-тото издание на Балканскиот анархистички саем на книгата (БАСК) во градот. Ова беше првиот анархистички собир во албанското говорно подрачје и успеа да привлече над 250 учесници од 29 земји, од Чиле до Азербејџан. Книги и списанија изложија вкупно 32 колективи и иницијативи, а беа организирани и 18 дискусии и настани, што говори за разновидноста на движењето. Во духот на колективизмот и заемната помош, и самите учесници се вклучија во организацијата, покажувајќи што сè може да се постигне со колективна заложба.

Особено е важно што еден ваков настан се одржа токму во Приштина. По крајот на војната, Косово остана заробено во состојба на вечен конфликт, предизвикувајќи постојана тензија меѓу косовската држава и Србија. Од оваа ситуација огромен ќар имаат елитите на двете страни, кои ја потхрануваат и ја злоупотребуваат поделбата меѓу општествата. Самиот факт дека другарите од целиот Балкан, вклучително и Косово и Србија, застанаа рамо до рамо и ги осудија национализмот и државната политика е моќен доказ за нашата колективна посветеност на солидарноста, отпорот и соработката отаде вештачките граници и државната политика, кои постојат за да нè држат поделени.

Итноста на овој собир не може доволно да се нагласи. Во време кога војните го опустошуваат светот и сеништето на отворениот фашизам надвиснува над сите нас, државите сè повеќе се милитаризираат, а репресијата постојано расте. За време на БАСК, ги споделивме искуствата од нашите локални контексти и анализиравме како балканските држави ја засилуваат својата националистичка реторика додека истовремено собираат оружје и започнуваат дискусии за повторно воспоставување на задолжителен воен рок. Овие дејства заемно си ги потхрануваат наративите кои се користат како оправдување за задолжителниот воен рок и влеваат страв во општествата. Сметаме дека е клучно народите од Балканот и пошироко да ја продлабочат координацијата како анархистички колективи и поединци и да ги зајакнат мрежите на отпорот против повторното заживување на национализмот и милитаризмот. Во спротивно, неизбежно ќе дојде до војна.

Војната е суштински дел од капиталистичкиот систем. Без разлика дали е со низок или висок интензитет, војната е важна алатка за ширењена капитализмот бидејќи отвора нови извори за експлоатација, како земјата, морето, минералите и сите живи суштества, или едноставно производството и продажбата на оружје како капитал. Не паѓаме во замката да ја гледаме војната како бинарен конфликт помеѓу државите, иако ги прифаќаме нејзините нијанси и различни контексти; напротив, војната ја сфаќаме како војна на капиталот против општествата. Војните во Украина, Судан, Сирија, Мјанмар, Субсахарска Африка, картелските војни во Мексико и сите други војни ја следат истата логика на доминација и раст на капиталот, што носи само смрт и уништување.

Признаваме дека балканските држави не се само споредни набљудувачи на воениот спектакл, туку негов неизоставен дел; тие се домаќини на светските воени инсталации и полиња за обука на вооружените сили, нудат логистика и коридори за трансфер на оружје и војници, придонесуваат со своето техничко знаење, играат значајна улога во светските воени маневри и во производството и продажбата на оружје ширум светот, и на тој начин се соучесници во убиство и геноцид. Додека приватниот и државниот сектор рака под рака макотрпно работат на тоа дури и најмалите балкански земји да станат сериозен регион за производство и/или купување оружје, гледаме дека локалните општества се сè повеќе притиснати да прифатат нова, уште помилитаризирана реалност под изговорот на страв и неизвесна иднина.

Можеби најгнасниот и најочигледен пример за оваа воена логика се нападите врз палестинскиот народ во Западниот Брег и геноцидот што се случува во Газа, со десетици илјади мртви цивили и целосно уништен регион, што постојано се емитуваат на нашите екрани; сето тоа со поддршка од светските империјалистички сили и воено-индустрискиот комплекс, каде што спаѓаат и балканските држави кои пружаат политичка и воена поддршка. Геноцидната војна во Газа истовремено служи и како потсетник на колонијалистичката способност на Западот да води војни за истребување, и како танатополитичка лабораторија, покажувајќи што сакаат владејачките класи моментално и што можат да им направат на цели населенија.

Се солидаризираме со палестинскиот народ и повикуваме на отпор во целиот Балкан за да се наруши политичката и воената поддршка што балканските држави ѝ ја обезбедуваат на државата Израел. Свесни сме дека непријателот не е само самата војна, туку и државите и капиталистичките системи кои ја одржуваат.

Имајќи го предвид сето ова, повикуваме на Транснационални денови на акција против милитаризмот и национализмот во првата недела од октомври (1-10 октомври, 2024 година). Во овој период, ги повикуваме сите, во својот контекст и на свој начин, да организираат акции против условите на војната: национализмот, милитаризмот, патријархатот, политиката на исклучување итн. Повикуваме на акции против индустријата за производство и транспорт на оружје, против сите национални воени апарати, мултинационални воени коалиции и зголемената милитаризација на нашите општества. Како и претходните години, ја нагласуваме нашата солидарност со сите дезертери, сите кои пружаат отпор на војната и сите приговарачи на совеста.

Милитаризацијата на Балканот пропратно доведе и до милитаризација на државните граници, со што тие станаа смртна казна за мигрантите кои ја користат балканската рута за да стигнат до европските градови. Претставени како границата на „Тврдината Европа“, балканските земји презедоа улога на контролори на движењето, што подразбира оттурнување, ограбување, тепање, приведување, па дури и убивање мигранти, и сето тоа завиено во технократскиот јазик за управување со миграцијата. На балканските земји им се донираат стотици милиони евра, ги опремуваат со најсовремена технологија за милитаризација и надзор на границите, и истовремено им се домаќини на силите на Фронтекс во заеднички напор да се заштити „Тврдината Европа“. Сега балканските земји делуваат не само како сопирачи за мигрантите кои доаѓаат во Европа, туку имаат активна улога и во „обработката“ на мигрантите, преку формирање центри во Албанија од страна на Италија или преку изнајмување на 300 затворски ќелии за депортирање странци во Косово од страна на Данска. Разбирајќи го сопственото искуство како луѓе од општества кои биле обликувани од миграција (или како мигранти и самите), се солидаризираме со мигрантите кои доаѓаат и минуваат низ Балканот и ја нагласуваме потребата да се зајакнат транснационалните анархистички иницијативи за да се обезбеди поддршка за луѓето во движење.

Агонијата на жените, трансродовите лица, родово неконформираните луѓе и квир луѓето во патријархалните капиталистички општества дополнително се влошува со неолибералните реформи, реакционерните клеро-конзервативни сили и дехуманизирачката државна политика. Во сè понационалистичките и помилитаризираните држави, реториката на демографски пад се користи за да се оправдаат рестриктивните политики во однос на автономијата на луѓето што раѓаат. Телата се сведени на обични садови за репродукција, и во однос на самото раѓање и на грижата потоа, и се експлоатирани од капиталот како тесно контролиран труд преку директна телесна контрола. Така, анархистичката борба за слобода и еднаквост е инхерентно феминистичка борба. Ја истакнуваме нашата посветеност на борбата против патријархатот во сите негови форми на експлоатација и нееднаквост, како и нашата посветеност на борбата за репродуктивна правда и безбеден и самостоен абортус.

Понатаму, нагласуваме дека нашето анархистичко движење мора да биде безбеден простор за сите и да создава средини водени од идеалот за еднаквост и ослободени од мачизам, мизогинија, хомофобија, трансфобија и квирфобија. Бидејќи сфаќаме дека ни претстои уште работа за да изградиме ваква култура, се обврзуваме на трансформативна правда во нашите заедници.

Борбата против капитализмот значи борба против неговата логика и контрола на повеќе фронтови. Така, нашата борба е составен дел од мноштвото борби во општеството, при што секое место има свој различен контект. Анархистичката борба против капитализмот е борба против секое насилство и уништување од страна на државата. Овој БАСК ја потврди нашата посветеност за укинување на затворите и ја нагласи нашата јавна поддршка за анархистичките затвореници во регионот и пошироко. Како анархисти, ние мораме да бидеме во првите редови во борбата против уништувањето на животната средина. Затоа, мораме да развиеме стратегии кои не се однесуваат само на непосредните кризи (што често ги преоптоваруваат нашите капацитети), туку создаваат и долгорочна повеќеслојна анализа, како и структури на отпор против капитализмот. Тоа може да го постигнеме само ако ја препознаеме меѓусебната поврзаност на нашите борби, која мора да се одрази во сите аспекти на нашето организирање и делување.
На овој БАСК разговаравме и за важноста од понатамошно проширување и воспоставување на сопствена автономна инфраструктура. Во оваа инфраструктура голем придонес имаат сквотовите и автономните социјални центри како простори за организирање и градење заедништво и отпор. Меѓутоа, овие простори се соочуваат со значителни предизвици, од државна репресија до внатрешни противречности. Потврдивме дека е неопходно да се поттикнуваат вакви иницијативи, препознавајќи ја нивната улога во движењето и заедниците во кои живееме.

Во таа насока, истакнавме колку е важно да воспоставиме сопствени иницијативи за печатење и анархистички медиуми, како на пример радио проекти кои се клучни за ширење вести и искуства од борбата на нашето движење, како и за општеството во целина. Ја препознавме и потребата да ја сочуваме сопствената историја преку проекти за архивирање. Овие проекти можат да ни послужат не само како платформи за запишување на историјата од аспект на нашите наративи, туку и како извори на знаење за тактиките, практиките и анализите кои и понатаму можеме да ги користиме.

Балканскиот анархистички саем на книгата во 2024 година ја истакна нашата колективна сила и нашата посветеност да создадеме свет без угнетување, градејќи отпор од една страна и солидарност од друга. Во иднина, мораме да продолжиме да градиме мрежи на поддршка и да развиваме стратегии за соочување со капиталистичкиот систем и државата што го брани. Мораме да ги прошириме нашите мрежи и да стигнеме до балканските градови каде што нема анархистички иницијативи за да го поддржиме нивното формирање и напредок. Координацијата и солидарноста се столбовите врз кои ќе го градиме нашиот отпор и ќе создадеме иднина на заемна помош, слобода, радикална емпатија и еднаквост.

Мораме уште еднаш да истакнеме колку е важно што овој саем се одржа во место каде што се зборува албански, како прв анархистички собир досега во овие земји. Колективите, групите и поединците кои дојдоа од целиот свет имаа шанса да се запознаат со контекстот на локалната борба и да ги споделат своите искуства со жителите на Приштина. За многу луѓе во Приштина кои го посетија саемот, како и за колективите и поединците кои го поддржаа, ова беше поучно искуство кое им ја покажа моќта на нехиерархиското организирање само врз основа на солидарност и заемна помош. Ова, исто така, ја истакна и релевантноста на анархистичката анализа и организирање во рамките на локалните и регионалните борби.

Конечно, со големо задоволство најавуваме дека следниот Балкански анархистички саем на книгата ќе се одржи во Солун, Грција.

Од учесниците на Балканскиот анархистички саем на книгата 2024 година

7 јули, Приштина.

A 2024-ES BALKÁNI ANARCHISTA KÖNYVVÁSÁR ZÁRÓNYILATKOZATA

Július 5-e és 7-e között a koszovói Pristina az anarchista gondolkodás, koordináció és szolidaritás központjává változott, amikor otthont adott a 16. Balkáni Anarchista Könyvvásárnak (BAK). Ez az első, albán nyelvű településen megrendezett anarchista találkozó több mint 250 résztvevőt hozott össze 29 országból, Chilétől Azerbajdzsánig. 32 kollektíva és kezdeményezés állított ki könyveket és zine-eket, 18 beszélgetés és esemény került megrendezésre, bemutatva a mozgalom mindenre kiterjedő sokszínűségét. A kollektivizmus és a kölcsönös segítségnyújtás valódi szellemében a résztvevők bekapcsolódtak a szervezésbe, ezzel az esemény figyelemre méltó módon demonstrálta, hogy mi mindent lehet elérni közös erőfeszítéssel.

Az, hogy egy ilyesféle esemény zajlott Pristinában, különösen fontos. A háború vége óta fennálló feszültség Koszovó és Szerbia között egy örökös konfliktus foglyává tette Koszovót. Ezt a helyzetet mindkét fél elitje nagymértékben kihasználta, fenntartva és kiélvezve a társadalmak közötti megosztottságot. Már önmagában az a tény, hogy a Balkán minden részéről, beleértve Koszovót és Szerbiát is, az elvtársak együtt kiállva elítélték a nacionalizmust és az állami politikát, erőteljes bizonyítéka a minket megosztani szándékozó mesterséges határokon és állami politikán túlmutató szolidaritás, ellenállás és együttműködés iránti közös elkötelezettségünknek.

Nem lehet eléggé hangsúlyozni ennek a találkozónak a sürgető fontosságát egy olyan korban, amikor a háború tüze pusztít a világban és a leplezetlen fasizmus rémképe terjed, amikor az államok egyre inkább militarizálódnak, az elnyomás pedig egyre fokozódik. A BAK során megosztottuk tapasztalatainkat, és elemeztük, hogy a balkáni államok hogyan fokozzák nacionalista retorikájukat, miközben fegyvereket halmoznak fel és megbeszéléseket kezdeményeznek a kötelező katonai szolgálat visszaállításáról. Ezek a lépések egymás narratíváit erősítik, s ezeket az utóbbi igazolására, valamint arra használják fel, hogy félelmet keltsenek a társadalmakban. Anarchista kollektívákként és egyénekként elengedhetetlennek tartjuk, hogy a Balkánon és azon túl elmélyítsük a koordinációt a nacionalizmus és a militarizmus újjáéledésével szemben, továbbá hogy megerősítsük az ellenállási hálózatokat. Ennek elmulasztása elkerülhetetlenül háborúhoz fog vezetni.

A háború a kapitalista rendszer szerves velejárója. Akár alacsony intenzitású, akár kifejlett, fontos eszközként szolgál a kapitalizmus terjeszkedéséhez, azáltal, hogy új erőforrásokat teremt a kizsákmányolás számára, mint például a föld, a tenger, az ásványi anyagok, minden élőlény vagy a fegyvergyártás és -értékesítés mint tőke. Nem esünk abba a csapdába, hogy mindezt a nemzetállamok közötti bináris konfliktusnak tekintsük, bár elismerjük ennek árnyalatait és összefüggéseit; mi ezt a konfliktust a tőke társadalmak elleni háborújának tekintjük. Az ukrajnai, szudáni, szíriai, mianmari, szubszaharai afrikai háborúk, a mexikói kartellháborúk és a többi, mind a tőke uralmának és terjeszkedésének azonos logikáját követik, amely csak halált és pusztulást hoz.

Felismerjük, hogy a Balkán államai nem pusztán partvonalról nézik a háborút, hanem szerves részesei annak: otthont adnak a világ jelentős katonai létesítményeinek, kiképzési terepet biztosítanak a fegyveres erők számára, logisztikát és folyosókat kínálnak a fegyver- és csapatszállításokhoz, technikai know-how-val járulnak hozzá, jelentős szerepet játszanak a globális háborús manőverekben, fegyvereket gyártanak és adnak el világszerte, ily módon tehát részesei és elősegítői a gyilkosságoknak és népirtásoknak. Miközben a magán- és az állami szektor kéz a kézben keményen dolgozik azon, hogy még a legkisebb balkáni országokat is komoly fegyvergyártó és/vagy -vásárló térségekké fejlessze, a helyi társadalmakra egyre nagyobb nyomás nehezedik, hogy a jövőtől való félelem és bizonytalanság ürügyén elfogadják az új, egyre militarizáltabb valóságot.

A háborús logika talán legaljasabb és legnyilvánvalóbb példája a Gázában zajló népirtás és a palesztin nép elleni támadások Ciszjordániában, ahol civilek tízezrei haltak meg és az egész régió elpusztult, amit folyamatosan közvetítenek a képernyőinken keresztül; mindezt a világ imperialista hatalmai és katonai-ipari komplexumai támogatják, beleértve a balkáni államokat is, melyek politikai és katonai segítséget nyújtanak. A megsemmisítő és népirtó háború Gázában egyszerre idézi fel a Nyugat képességét gyarmatosító és irtóháborúk lefolytatására, és egyúttal a tömeghalált okozó politika laboratóriumaként is szolgál, felfedve, hogy az uralkodó osztályok manapság mit akarnak és mire képesek egész népcsoportokkal szemben.

Szolidaritást vállalunk a palesztin néppel, és ellenállásra szólítunk fel a Balkán valamennyi településén, hogy megszakítsuk a balkáni államok Izrael államnak nyújtott politikai és katonai támogatását. Tisztában vagyunk vele, hogy az ellenség nem pusztán maga a háború, hanem az azt fenntartó államok és kapitalista rendszerek is.

A fentiekre való tekintettel október első hetében (2024. október 1-10.) transznacionális akciónapokra hívunk fel a militarizmus és a nacionalizmus ellen. Ebben az időszakban mindenkit arra buzdítunk, hogy a saját lakóhelyén és a maga módján szervezzen akciókat a háború feltételei – a nacionalizmus, a militarizmus, a patriarchátus, a kirekesztés politikája stb. – ellen. Akciókra hívunk a hadiipar és a fegyverszállítás ellen, minden nemzeti katonai apparátus, multinacionális katonai koalíció és társadalmaink növekvő militarizálódása ellen. Az előző évekhez hasonlóan kinyilvánítjuk szolidaritásunkat minden dezertőrrel, háborúellenes ellenállóval és a katonai szolgálatot lelkiismereti okokból megtagadókkal.

A Balkán militarizálása akaratlanul is az államhatárok militarizálódásához vezetett, amelyek halálos ítéletekké válnak a migránsok számára, akik a Balkánt használják útvonalként, hogy elérjék az európai városokat. Az „Európa Erőd” határaként működő balkáni országok átvették a mobilitás feletti ellenőrzés szerepét, ami azt jelenti, hogy a migránsokat visszatoloncolják, kirabolják, megverik, őrizetbe veszik, sőt akár meg is gyilkolják, mindezt a migrációkezelés technokrata nyelvezetével leplezve. Több százmilliós összegeket juttatnak a balkáni országoknak, felszerelve őket a legmodernebb technológiával a határ militarizálása és felügyelete céljából, miközben befogadják a Frontex erőit az „Európa Erőd” védelmére irányuló összehangolt erőfeszítés keretében. A balkáni országok most már nemcsak elrettentő példaként szolgálnak az Európába érkező migránsok számára, de aktív szerepet vállalnak a migránsok „kezelésében” is, azáltal, hogy Olaszország megbízásából központokat hoznak létre Albániában, vagy hogy Dánia 300 koszovói börtöncellát ad bérbe, hogy azokat a kitoloncolandó külföldiek befogadására használják. Mivel saját tapasztalataink szerint a migráció által formált társadalmakból származunk (vagy éppen azok egyike vagyunk), szolidaritást vállalunk a Balkánra érkező és a Balkánon áthaladó migránsokkal, hangsúlyozva, hogy a határokon átívelő anarchista kezdeményezések megerősítésére van szükség, hogy támogatást nyújthassunk az úton lévő embereknek.

A nők, a transzneműek, a gender nonkomformista és a queer emberek gyötrelmes létét a patriarchális kapitalista társadalmakban tovább súlyosbítják a neoliberális reformok, a reakciós klerikális-konzervatív erők és a dehumanizáló állami politika. Az egyre nacionalistább és militarizáltabb államokban a demográfiai csökkenés retorikáját használják fel a szülő nők autonómiáját korlátozó politikák igazolására. A testek puszta reprodukciós eszközökké degradálódnak, mind a születés, mind a gondozás tekintetében, amelyeket a tőke a testek feletti közvetlen ellenőrzés révén szorosan ellenőrzött munkaként zsákmányol ki. Így a szabadságért és egyenlőségért folytatott anarchista küzdelem eredendően feminista küzdelem. Megerősítjük elkötelezettségünket a patriarchátus, a kizsákmányolás és az egyenlőtlenség minden formája elleni küzdelem iránt, valamint a reprodukciós igazságosságért, a biztonságos és önrendelkezésen alapuló abortuszért folytatott harc mellett.

Hangsúlyozzuk továbbá, hogy anarchista mozgalmunknak mindenki számára biztonságos térnek kell lennie, és olyan környezetet kell teremtenie, amely magában foglalja az egyenlőség eszményét, mentes a machizmustól, a nőgyűlölettől, a homofóbiától, a transzfóbiától és a queerfóbiától. Felismerve, hogy e téren van még tennivaló, és hogy előmozdítsuk ezt a kultúrát, közösségeinkben elkötelezzük magunkat a transzformatív igazságosság mellett.

A kapitalizmus elleni küzdelem azt jelenti, hogy több fronton kell harcolni annak logikája és szorítása ellen. Ennélfogva a mi küzdelmünk szerves része a társadalmon belüli küzdelmek sokaságának, mely mindenhol más és más kontextusban zajlik. Ezért a kapitalizmus elleni anarchista küzdelem egyben minden állami erőszak és pusztítás elleni küzdelem is. A mostani BAK megerősítette elkötelezettségünket a börtönök eltörlése mellett, és hangsúlyozta nyílt támogatásunkat a régióban és azon túl a bebörtönzött anarchisták iránt. Anarchistaként a környezetpusztítás elleni küzdelemben is az élen kell járnunk. Ezért olyan stratégiákat kell kidolgoznunk, amelyek nemcsak a közvetlen válságokat kezelik (amelyek gyakran túlterhelik kapacitásainkat), hanem amelyek hosszú távú, többsíkú elemzéseket végeznek és a kapitalizmussal szembeni ellenállási struktúrákat is kialakítanak. Ezt csak úgy érhetjük el, ha felismerjük küzdelmeink összefüggéseit, aminek szervezőmunkánk és akcióink minden aspektusában tükröződnie kell.

A BAK során megvitattuk saját autonóm infrastruktúránk létrehozásának és továbbfejlesztésének fontosságát is. A squatok és autonóm szociális központok jelentős szerepet játszanak ebben az infrastruktúrában, mivel teret biztosítanak a szerveződésnek, a közösségépítésnek és az ellenállásnak. Ezek a terek azonban jelentős kihívásokkal néznek szembe, az állami elnyomástól kezdve a belső ellentmondásokig. Megerősítettük e kezdeményezések támogatásának szükségességét, felismerve szerepüket a mozgalomban és a közösségekben, amelyekben élünk.

Ugyanígy hangsúlyoztuk saját nyomdai kezdeményezéseink és anarchista médiumaink, például a rádióprojektek létrehozásának fontosságát, amelyek kulcsfontosságúak a mozgalmunk harcáról szóló hírek és tapasztalatok terjesztésében éppúgy, mint a társadalom számára. Annak szükségességét is felismertük, hogy archiválási projektek révén gondoskodnunk kell saját történelmünkről. Ezek a projektek nemcsak a történelem rögzítésének és írásának platformjaiként szolgálhatnak saját elbeszéléseinken keresztül, hanem a taktikákkal, gyakorlatokkal és elemzésekkel kapcsolatos tudás forrásaiként is, amelyeket továbbra is hasznosítani tudunk.

A 2024-es Balkáni Anarchista Könyvvásár megerősítette együttes erőnket és elkötelezettségünket egy elnyomásmentes világ építése mellett, kiemelve egyrészt az ellenállás, másrészt a szolidaritás iránti elkötelezettségünket. A jövőben folytatnunk kell a támogató hálózatok kiépítését, és stratégiákat kell kidolgoznunk a kapitalista rendszerrel és az azt védelmező állammal való szembeszálláshoz. Ki kell terjesztenünk hálózatainkat, és el kell jutnunk olyan balkáni városokba, ahol nincsenek anarchista kezdeményezések, támogatva azok létrejöttét és virágzását. A koordináció és a szolidaritás azok a pillérek, amelyekre ellenállásunkat építjük, és amelyekkel a kölcsönös segítségnyújtáson, a szabadságon, a radikális empátián és az egyenlőségen alapuló jövőt meg fogjuk teremteni.

Még egyszer hangsúlyoznunk kell annak fontosságát, hogy ezt a könyvvásárt egy albán nyelvű településen tartottuk, és hogy ezen a területen ez volt az első anarchista összejövetel. A világ minden tájáról érkezett kollektívák, csoportok és egyének megismerkedhettek a helyi harc kontextusával és megoszthatták tapasztalataikat a pristinaiakkal. A könyvvásárra látogató sok pristinai, valamint az azt támogató kollektívák és egyének számára ez egy olyan tanulási tapasztalat volt, amely megmutatta a kizárólag szolidaritáson és kölcsönös segítségnyújtáson alapuló, nem-hierarchikus szerveződés erejét. Rávilágított továbbá az anarchista elemzés és szervezés jelentőségére mind a helyi, mind a regionális küzdelmekben.

Végezetül nagy örömmel jelentjük be, hogy a következő Balkáni Anarchista Könyvvásárra a görögországi Thesszalonikiben fog sor kerülni.

A 2024-es Balkáni Anarchista Könyvvásár résztvevői
Pristina, július 7.

 

Declarația finală a Târgului Anarhist de Carte din Balcani 2024

În perioada 5-7 iulie, Priștina, Kosovo, s-a transformat într-un centru al gândirii, coordonării și solidarității anarhiste, găzduind cea de-a 16-a ediție a Târgului Anarhist de Carte din Balcani (TACB). Această primă întâlnire anarhistă într-o localitate vorbitoare de limbă albaneză a reunit peste 250 de participantx din 29 de țări, din Chile până în Azerbaidjan. Un total de 32 de colective și inițiative au expus cărți și zine și au fost organizate 18 discuții și evenimente, ilustrând marea diversitate a mișcării. În adevăratul spirit al colectivismului și ajutorului reciproc, participantx s-au implicat activ în organizare, făcând din acest eveniment o excelentă demonstrație a ceea ce se poate realiza prin efort colectiv.

Organizarea unui astfel de eveniment în Priștina este deosebit de importantă. De la sfârșitul războiului, Kosovo a rămas captiv într-o stare de conflict perpetuu, ceea ce a dus la o atmosferă de tensiune permanentă între statul Kosovo și Serbia. Elitele din ambele țări au profitat din plin de această situație, creând un climat de dezbinare între societăți, de pe urma căruia au beneficiat. Simplul fapt că tovarăsx din toți Balcanii, inclusiv din Kosovo și Serbia, au denunțat, umăr la umăr, naționalismul și politica statului este o dovadă puternică a angajamentului nostru colectiv față de solidaritate, rezistență și colaborare, dincolo de hotarele artificiale și de politica de stat care încearcă să ne separe.

Urgența acestei reuniuni nu poate fi minimalizată. Într-o perioadă în care flăcările războiului fac ravagii peste tot în lume, iar „fantoma” fascismului se răspândește peste tot, statele devin din ce în ce mai militarizate, iar represiunea crește. În timpul TACB, am împărtășit din experiențele locurilor de unde suntem și am analizat modul în care statele balcanice își intensifică retorica naționalistă, în timp ce, simultan, se înarmează și inițiază dezbateri pentru a reinstitui serviciul militar obligatoriu. Aceste acțiuni își alimentează reciproc narațiunile, fiind folosite ca justificare și insuflând teamă în rândul societăților. În calitate de colective anarhiste, dar și ca indivizx, considerăm că este imperativ ca popoarele din Balcani (și nu numai) să-și aprofundeze coordonarea și să-și consolideze rețelele de rezistență împotriva intensificării naționalismului și militarismului. Dacă nu facem acest lucru, vom ajunge inevitabil la război.

Războiul este o parte intrinsecă a sistemului capitalist. Fie că este de intensitate mică sau de amploare, el servește drept instrument important pentru extinderea capitalismului, prin deschiderea de noi surse de exploatare, cum ar fi pământul, marea, mineralele, ființele vii sau producția și vânzarea de arme. Nu cădem în capcana de a considera conflictele drept antagonisme binare între statele-națiune, deși acceptăm nuanțele și contextele care le generează. Le înțelegem mai degrabă ca războaie ale capitalului împotriva societăților. Conflictele din Ucraina, Sudan, Siria, Myanmar, Africa Subsahariană, războaiele cartelurilor din Mexic și altele împărtășesc toate aceeași logică a dominației și a expansiunii capitalului, care aduce doar moarte și distrugere.

Recunoaștem că statele din Balcani nu sunt doar simpli privitori de pe margine la spectacolul războiului, ci o parte esențială a acestuia; câtă vreme ele găzduiesc importante instalații militare, oferă baze pentru instruirea forțelor armate, logistică și coridoare pentru transferurile de arme și trupe, contribuie cu know-how tehnic, joacă un rol semnificativ în manevrele de război globale, produc și vând arme în întreaga lume, fiind astfel facilitatoare ale genocidului și părtașe la crimă. În timp ce sectorul privat și cel de stat lucrează din greu, mână în mână, pentru a transforma chiar și cele mai mici țări din Balcani în producătoare și/sau cumpărătoare serioase de arme, observăm o presiune crescândă asupra societăților locale pentru a accepta o nouă realitate, din ce în ce mai militarizată, sub pretextul incertitudinii și al fricii pentru viitor.

Poate că cel mai josnic și evident exemplu de logică a războiului este genocidul din Gaza, dar și atacurile din Cisiordania împotriva poporului palestinian. Acestea au făcut zeci de mii de victime civile și au devastat întreaga regiune, imaginile atrocităților fiind difuzate pe toate ecranele. Totul e susținut de puterile imperialiste mondiale și de complexul militar-industrial, inclusiv de statele balcanice, care oferă sprijin politic și militar. Războiul genocidar, de anihilare, din Gaza servește deopotrivă drept memento al capacității Occidentului de a duce războaie colonialiste, de exterminare, cât și ca un laborator de thanatopolitică, arătând ceea ce clasele conducătoare doresc în prezent și sunt capabile să facă unor întregi populații.

Suntem solidarx cu poporul palestinian și facem apel la rezistență în fiecare localitate balcanică pentru ca sprijinul politic și militar oferit de statele din regiune statului Israel să fie întrerupt. Recunoaștem că inamicul nu este doar războiul în sine, ci și statele și sistemele capitaliste care îl perpetuează.

Având în vedere toate cele de mai sus, lansăm un apel la zile de acțiune transnațională împotriva militarismului și naționalismului în prima săptămână a lunii octombrie (1-10 octombrie 2024). În această perioadă, invităm pe fiecare, acolo unde se află și în felul său, să organizeze acțiuni împotriva condițiilor care favorizează războiul, adică împotriva naționalismului, militarismului, patriarhatului, politicilor de excluziune etc. Facem apel la acțiuni împotriva industriei de armament și a transportului de arme, împotriva structurilor militare naționale, a coalițiilor militare multinaționale și a militarizării crescânde a societăților noastre. Ca și în anii precedenți, subliniem solidaritatea noastră cu totx dezertorii, cu totx cei care se împotrivesc războaielor și cu toțx cei care rezistă din motive de conștiință.

Militarizarea Balcanilor a dus, printr-o nefericită extensie, și la militarizarea frontierelor de stat, acestea devenind capcane mortale pentru migranții care folosesc rutele din Balcani pentru a ajunge în orașele europene. Prezentate drept frontiera „Fortăreței Europa”, țările din Balcani și-au asumat un rol de control asupra circulației, ceea ce înseamnă respingerea, jefuirea, bătaia, reținerea și chiar uciderea migranților, toate acoperite de limbajul tehnocratic al gestionării migrației. Sute de milioane de euro au fost donate țărilor din Balcani care au fost echipate cu tehnologie de ultimă generație pentru militarizarea și supravegherea frontierelor. În același timp, statele din regiune găzduiesc forțele Frontex, într-un efort concertat de a proteja „Fortăreața Europa”. În prezent, țările din Balcani nu numai că acționează ca un factor de descurajare pentru migranții care vin în Europa, dar își asumă un rol activ în „procesarea” lor, de pildă prin înființarea de centre în Albania în numele Italiei sau prin închirierea în Kosovo de către Danemarca a 300 de celule de detenție, în vederea folosirii lor pentru străinii care urmează să fie deportați. Înțelegând că propria noastră experiență de viață provine din societăți modelate de migrație (sau din societăți astfel constituite), suntem solidarx cu migrantx care vin și trec prin Balcani și subliniem necesitatea de a consolida inițiativele anarhiste transnaționale pentru a oferi sprijin persoanelor care migrează.

Existența chinuitoare a femeilor, a persoanelor trans, a celor care nu se conformează genului și a persoanelor queer în societățile capitaliste patriarhale este exacerbată de reformele neoliberale, de forțele reacționare ale clericilor conservatori și de politicile de stat dezumanizante. În statele din ce în ce mai naționaliste și militarizate, retorica declinului demografic este utilizată pentru a justifica politici restrictive privind autonomia persoanelor cu uter. Corpurile sunt reduse la simple instrumente pentru reproducere, atât în ceea ce privește nașterea, cât și îngrijirea, care sunt exploatate de capital prin controlul direct asupra corpurilor. Astfel, lupta anarhistă pentru libertate și egalitate este, în mod esențial, o luptă feministă. Ne afirmăm angajamentul față de lupta împotriva patriarhatului și tuturor formele de exploatare și inegalitate, precum și angajamentul față de lupta pentru justiție reproductivă, pentru avort sigur și autogestionat.

În plus, subliniem faptul că mișcarea anarhistă trebuie să fie un spațiu sigur pentru toată lumea, promovând medii în care idealul egalității să fie realizat, medii fără macism, misoginism, homofobie, transfobie și queerfobie. Înțelegând că mai este mult de lucru în această privință și pentru a promova această cultură, ne dedicăm justiției transformative în cadrul comunităților noastre.

Lupta împotriva capitalismului înseamnă combaterea logicii și dominației sale pe mai multe planuri. Astfel, lupta noastră este parte integrantă a multitudinii de lupte din cadrul societății, fiecare localitate având de-a face cu un context diferit. Prin urmare, lupta anarhistă împotriva capitalismului este, de asemenea, o luptă împotriva violenței și devastării aduse de stat. La acest TACB a fost reafirmat angajamentul nostru față de abolirea închisorilor, dar și sprijinul pentru prizonierii anarhiști din regiune și nu numai. Ca anarhistx, trebuie să ne aflăm, de asemenea, în fruntea luptei împotriva distrugerii mediului. Astfel, trebuie să dezvoltăm strategii care nu doar să abordeze crizele imediate (care adesea ne suprasolicită capacitățile), ci și să creeze analize multistratificate pe termen lung, precum și structuri de rezistență împotriva capitalismului. Acest lucru poate fi realizat numai prin recunoașterea interconectării luptelor noastre, care trebuie să se reflecte în toate aspectele organizării și acțiunilor noastre.

În timpul acestui TACB, am discutat și despre importanța extinderii și stabilirii propriilor noastre infrastructuri autonome. Squat-urile și centrele sociale autonome au o mare importanță în acest context, oferind spații pentru organizare, dar și pentru crearea de comunități și pentru rezistență. Cu toate acestea, aceste spații se confruntă cu provocări semnificative, de la represiunea statului la contradicțiile interne. Am confirmat necesitatea promovării acestor inițiative, recunoscând rolul lor pentru mișcare și pentru comunitățile în care trăim.

În aceeași notă, am subliniat importanța înființării propriilor noastre inițiative de tipărire și a propriilor mijloace anarhiste de comunicare, cum ar fi proiectele radio, care sunt cruciale pentru diseminarea experiențelor și luptelor noastre, precum și pentru societate în general. În aceeași notă, recunoaștem, de asemenea, necesitatea de a avea grijă de propria noastră istorie prin proiecte de arhivă. Aceste proiecte pot servi nu numai ca platforme pentru înregistrarea și scrierea istoriei prin propriile noastre narațiuni, ci și ca surse de cunoștințe privind tacticile, practicile și analizele pe care le putem pune încă în valoare.

Târgul Anarhist de Carte din Balcani 2024 a reafirmat forța colectivă și angajamentul nostru, al tuturor, de a construi o lume liberă de opresiune, reafirmând și devotamentul nostru pentru rezistență și solidaritate. În timp ce privim spre viitor, trebuie să continuăm să construim rețele de sprijin și să dezvoltăm strategii pentru confruntarea cu sistemul capitalist și cu statul care îl protejează. Trebuie să ne extindem conexiunile și să ajungem în orașele din Balcani unde nu există inițiative anarhiste, care trebuie încurajate să ia naștere și sprijinite să dăinuie. Coordonarea și solidaritatea sunt pilonii pe care ne vom construi rezistența și vom crea un viitor bazat pe ajutor reciproc, libertate, empatie radicală și egalitate.

Trebuie să subliniem încă o dată importanța organizării acestui târg de carte într-o geografie unde se vorbește albaneza, acest eveniment marcând prima adunare anarhistă care a avut loc vreodată în aceste ținuturi. Colectivele, grupurile și persoanele din întreaga lume care au participat la întâlnire au avut ocazia de a afla mai multe despre contextul și luptele locale, dar și de a-și împărtăși poveștile și luptele cu oamenii din Priștina. Pentru numeroșii locuitori din Priștina care au vizitat târgul de carte, precum și pentru colectivele și persoanele care l-au susținut, aceasta a fost o experiență de învățare care a demonstrat puterea organizării non-ierarhice, bazată exclusiv pe solidaritate și ajutor reciproc. De asemenea, a ieșit în evidență și relevanța analizei și organizării anarhiste în cadrul luptelor locale și regionale.

În cele din urmă, ne face plăcere să anunțăm că următorul Târg Anarhist de Carte din Balcani va avea loc la Salonic, Grecia.

Participantx la Târgul Anarhist de Carte din Balcani 2024
7 iulie, Priștina.

Zaključna izjava Balkanskog anarhističkog sajma knjiga 2024

Povodom 16. Balkanskog anarhističkog sajma knjiga (BASK), od petog do sedmog Jula Priština se pretvorila u središte anarhističke misli, koordinacije i solidarnosti. Na prvom ovakvom okupljanju na albanskom govornom području sudjelovalo je 250 sudionika iz 29 zemalja, sve od Čilea do Azerbejdžana. Ukupno 32 kolektiva i inicijativa izložilo je svoje knjige i zinove, te sudjelovalo u 18 diskusija i ivenata, svjedočeći o sveobuhvatnoj raznolikosti anarhističkog pokreta. U istinskom duhu kolektivizma i uzajamne pomoći, sudionice su se uključile u organizaciju, bivajući tako izvanrednim primjerom toga što se sve može postići zajedničkim naporom.

Održavanje sajma u Prištini od posebnog je značaja. Od završetka rata, zemlja je ostala zarobljena u stanju kontinuiranog sukoba, produljujući napetu atmosferu između država Srbije i Kosova. Pritom, parazitirajući na podjeli dvaju društava koju sami perpetuiraju, moćnici s obje strane znatno su profitirali. Sama činjenica da su drugovi iz područja čitavog Balkana, uključujući Kosovo i Srbiju, stali jedni uz druge, osuđujući nacionalizam i politiku, snažan je izraz naše predanosti solidarnosti, otporu, suradnji onkraj artificijelnih granica i državnih politika koje nas žele razjediniti.

Urgentnost ovog susreta ne može se prenaglasiti. U ovo vrijeme u kojem vatra rata pustoši čitav svijet i bauk fašizma se širi, države se sve više militariziraju, a represija raste. Tijekom trajanja sajma, izmijenili smo iskustva regija iz kojih dolazimo i analizirale kako balkanske države bruse svoje nacionalističke retorike dok istovremeno gomilaju oružje i povlače pitanje o ponovnom uvođenju obveznog vojnog roka. Takvi se potezi od strane raznih država uzajamno hrane i tako opravdavaju potrebu za njihovom provedbom. Snažna militarizacija jedne države služi kao opravdanje za povećanje militarizacije druge države i tako dalje u nedogled, što usađuje strah u društvo. Smatramo imperativom da ljudi s Balkana, pa i šire, kao anarhistički kolektivi i individue, unaprijede svoju koordinaciju i ojačaju mreže otpora protiv revitalizacije nacionalizma i militarizma. Neuspjeh tog napora neizbježno će dovesti do rata.

Rat je esencijalni element kapitalističkog sistema. Bilo da se radi o ratu niskog ili punog intenziteta, on služi ekspanziji kapitalizma na način da stvara nove izvore eksploatacije, kao što su zemlja, more, minerali, sva živa bića, ili nove prilike za proizvodnju i trgovinu oružjem. Nismo upali u zamku predodžbe da je rat binarni konflikt između nacionalnih država, ali imamo na umu nijanse konteksta u kojemu do njega dolazi; na rat gledamo kao na napad kapitala na društva. Ratovi u Ukrajini, Sudanu, Siriji, Mianmaru, sub-saharskoj Africi, kartelski ratovi u Meksiku itd., svi dijele istu logiku dominacije i ekspanzije kapitala koja ne donosi ništa osim smrti i razaranja.

Svjesne smo da balkanske države nisu tek sporedni promatrači ovih ratnih spektakla već njihov konstitutivni dio; od ugošćavanja velikih svjetskih ratnih instalacija i pružanja prostora za treninge oružanih snaga, stavljanja na raspolaganje logistike i koridora za transfer oružja i trupa, pružanja tehničkog znanja, igrajući važnu ulogu u globalnim ratnim manevrima, te proizvodnjom i prodajom oružja diljem svijeta, one omogućavaju i bivaju djelom umorstava i genocida. Dok privatni i javni sektor ujedinjeno neumorno rade na pretvaranju čak i najmanjih balkanskih državica u ozbiljne proizvođače i/ili uvoznike oružja, eksponencijalno raste i pritisak na lokalna društva da prihvate novu militariziraniju svakodnevicu, a sve to pod pritiskom straha i neizvjesnosti.

Vjerojatno najzlokobniji i najočitiji primjeri ratne logike su genocid u Gazi i napadi na palestinsko stanovništvo u West Banku. Na našim ekranima pratimo ubojstva desetine tisuća civila i potpuno uništenu regiju, a sve to uz potporu svjetskih imperijalnih sila i vojno-industrijskog kompleksa, uključujući i balkanske države koje pružaju političku i vojnu potporu. Rat u Gazi je podsjetnik na Zapadnjačku moć eksterminacije, te je ujedno i tanatopolitički laboratorij koji pokazuje što su sve vladajuće klase željne i sposobne učiniti čitavim populacijama.
Solidarne smo s ljudima palestine i pozivamo na otpor političkoj i vojnoj podršci koju balkanske države pružaju izraelskoj državi. Svjesni smo da neprijatelj nije samo rat kao takav, već i države i kapitalistički sistem koji ga perpetuiraju.

Imajući na umu sve do sad navedeno, pozivamo na transnacionalne dane akcije protiv militarizma i nacionalizma u prvom tjednu Oktobra (1-10.10.2024.). Pozivamo da svatko u svojem mjestu stanovanja i na svoj način organizira akcije protiv svega što rat pretpostavlja: nacionalizam, militarizam, patrijarhat, politike isključenja, itd. Pozivamo na akcije protiv industrije i transporta oružja, protiv nacionalnih vojnih aparata, multinacionalnih vojnih koalicija i rastuće militarizacije društva. Kao i prethodnih godina, ponovno ističemo svoju solidarnost sa svim dezerterima, svima koji se pozivaju na savjest i svima koji pružaju otpor ratu na bilo koji način.

Militarizacija Balkana je posljedično dovela do militarizacije državnih granica koje su se tako pretvorile u smrtne kazne za migrante koji putem Balkana pokušavaju doći do europskih gradova. Predstavljene kao fronta “Tvrđave Europe”, balkanske su države preuzele ulogu kontrole migracija što uključuje istjerivanje, pljačku, premlaćivanje, pritvaranje, pa čak i ubojstva migranata, sve to upakirano u tehnokratski diskurs menadžmenta migracija. Podrške u vrijednosti od stotine milijuna donirane su balkanskim državama radi opremanja najnovijim tehnologijama za nadzor i militariziranje granica, uz istovremena ugošćavanja Frontexovih snaga, a sve radi pojačanja napora obrane “Tvrđave Europe”. Balkanske države više ne služe samo za zastrašivanje migranata koji pristižu u Europu, već imaju aktivnu ulogu u njihovom “procesuiranju“. Tako su otvoreni centri u Albaniji radi potreba Italije, te je iznajmljeno 300 zatvorskih ćelija na Kosovu za potrebe deportacije stranaca od strane Danske. Obzirom na vlastito iskustvo pripadnica društava kojeg su obilježile migracije (ili time što smo i same migrantkinje), solidarne smo s migrantima koji dolaze ili prolaze Balkanom i naglašavamo potrebu jačanja transnacionalnih anarhističkih inicijativa koje pružaju potporu ljudima u pokretu.

Mukotrpna egzistencija žena, trans osoba, rodno ne-konformirajućih osoba i kvir osoba u okviru patrijarhalnih kapitalističkih društava dodatno je otežana neoliberalnim reformama, reakcionarnim klerikalno-konzervativnim snagama i dehumanizirajućim državnim politikama. U sve više nacionalističkim i militariziranim državama, retorika demografskog pada koristi se za opravdanje restriktivnih politika koje udaraju na autonomiju osoba sposobnih za trudnoću. Kapital eksploatira tijela tako što ih degradira na puka sredstva reprodukcije, bilo da se radi o rađanju ili skrbi, tipovima rada kojim se upravlja pomoću direktne kontrole nad tijelom. Stoga anarhistička borba za slobodu i jednakost jeste inherentno feministička borba. Mi ustrajemo u borbi protiv patrijarhata u svim njegovim oblicima eksploatacije i nejednakosti, kao i u borbi za reproduktivnu pravdu i siguran i autonoman pobačaj.

Nadalje, naglašavamo da naš anarhistički pokret mora biti sigurno mjesto za sve, njegujući ugođaj koji podrazumijeva ideal jednakosti, odsutstvo mačizma, mizoginije, homofobije, transfobije i kvirfobije. Važno je prihvatiti činjenicu da nam preostaje još puno rada na ovom polju i slijedom toga posvetiti se transformativnoj pravdi u okviru naših zajednica.

Naša borba protiv kapitalizma podrazumijeva svladavanje njegove logike na mnogo fronti, pa stoga ona također predstavlja integralni dio raznih borbi u okviru društva, uzimajući u obzir specifičnost lokalnog konteksta. Jer anarhistička borba protiv kapitalizma jeste ujedno i borba protiv svakog državnog nasilja i destrukcije. Ovim BASKom potvrđujemo našu predanost ukidanju zatvora i javno izražavamo podršku anarhistima u zatvorima u regiji i šire. Kao anarhistkinje moramo prednjačiti i u borbi protiv uništenja prirodnog okoliša, te razviti strategije koje ne samo da adresiraju trenutnu krizu (koja često nadilazi naše mogućnosti intervencije) već i generiraju dalekovidnu i slojevitu analizu i strukturu otpora kapitalu. To ćemo moći postići samo ako prepoznamo isprepletenost naših borbi, što mora biti reflektirano u svakom aspektu organiziranja i akcije.

Tijekom trajanja sajma, raspravili smo i važnost daljnjeg širenja i izgradnje autonomnih infrastruktura. Skvotovi i autonomni društveni centri važni su za tu infrastrukturu pošto pružaju prostor za organiziranje, građenja zajednica i pružanje otpora. Nažalost takvi se prostori suočavaju sa znatnim izazovima, od državne represije do internih sukoba. Unatoč tome, imajući na umu ulogu koju oni igraju u pokretu i zajednicama u kojima živimo, još jednom podcrtavamo nužnost rada na takvim inicijativama.

Također naglašavamo i važnost utemeljenja autonomnih tiskarskih i medijskih inicijativa, kao što su radijski projekti koji su krucijalni u širenju vijesti i iskustava o borbama našeg pokreta, radi nas, ali i radi šireg društva. Na istoj liniji prepoznajemo važnost rada na vlastitoj povijesti putem arhivskih inicijativa. Takvi projekti nisu tek platforma za bilježenje i ispisivanje povijesti kroz naše vlastite narative, već su i izvor znanja o taktikama, praksama i analizama koje nam još uvijek mogu biti od koristi.

Balkanski anarhistički sajam knjiga 2024. je reafirmirao našu kolektivnu snagu i posvećenost izgradnji svijeta bez opresije i naglasio našu predanost otporu s jedne strane i solidarnosti s druge. Gledajući prema budućnosti moramo nastaviti s izgradnjom mreža podrške i razvojem strategija za suočavanje s kapitalističkim sistemom i državom koja ga održava. Moramo proširiti naše mreže i obuhvatiti balkanske gradove u kojima još ne postoje anarhističke inicijative kako bismo podržali njihovom osnivanje i rast. Koordinacija i solidarnost su temelji na kojima gradimo otpor i stvaramo budućnost utemeljenu na uzajamnoj pomoći, slobodi, radikalnoj empatiji i jednakosti.

Dužne smo još jednom naglasiti važnost održavanja ovog sajma na albanskom govornom području, izdvajajući ga kao prvo anarhističko okupljanje u ovim krajevima. Kolektivi, grupe i individue koji su pristigli iz čitavog svijeta imali su prilike učiti o kontekstu lokalnih borbi i dijeliti svoja iskustva sa stanovništvom Prištine. Za puno je ljudi iz Prištine, kao i za kolektive i individue koje su ga podržale, posjet sajmu bio iskustvo učenja koje je dokazalo moć ne-hijerarhijskog organiziranja temeljenog isključivo na solidarnosti i uzajamnoj pomoći. Također je naglasilo i relevantnost anarhističke analize i organiziranja u okviru kako lokalnih, tako i regionalnih borbi.

Konačno, sa zadovoljstvom najavljujemo da će se sljedeći Balkanski anarhistički sajam knjiga održati u Solunu u Grčkoj.

Sudionic_e/i Balkanskog anarhističkog sajma knjiga 2024.
7. Jula, Priština

Daxuyaniya Dawî ya Fuara Pirtûka Anarşîst a Balkan 2024

wergêranî maşînî

Ji 5-ê heta 7-ê Tîrmehê, Prishtina, Kosova, veguherî navendek ramana anarşîst, hevrêzî û hevgirtinê ku ew mazûvaniya çapa 16-an a Fuara Pirtûka Anarşîst a Balkan (BAB) kir. Ev kombûna anarşîst a yekem li deverek Albanîaxêv zêdetirî 250 beşdaran ji 29 welatan, ji Şîlî heta Azerbaycanê li hev kom kir. Bi tevayî 32 kolektîv û însiyatîfa pirtûk û zine pêşandan kirin, û 18 nîqaş û çalakî hatin organîzekirin, ku cihêrengiya tevgerê ya tevayî nîşan didin. Bi ruhê rast ê kolektîf û arîkariya hev, beşdaran bi rêxistinê re mijûl bûn, ku ev bûyer kirin nîşanek berbiçav a ku bi xebata kolektîf dikare bigihîje.

Li Prishtina bûyereke wiha xwedî girîngiyeke taybet e. Ji dawiya şer û vir ve, Kosova di nav şerekî domdar de maye, ku di navbera dewleta Kosova û Sirbistanê de dibe sedema tansiyonek domdar. Elîtên her du aliyan ji vê rewşê pir sermayedar kirine, li ser parçebûna civakan misoger û geş bûne. Tenê rastiya ku rêhevalên ji çar aliyên Balkanan, di nav de Kosova û Sirbîstan, li kêleka hev rawestiyan, neteweperestî û siyaseta dewletê şermezar kirin, şahidiyek bi hêz e ji bo pabendbûna me ya hevpar a ji bo hevgirtin, berxwedan û hevkariya li seranserê sînorên çêkirî û siyaseta dewletê. armanc dikin ku me parçe bikin.

Lezgîniya vê kombûnê nayê zêde kirin. Di demekê de ku agirê şer cîhanê dişewitîne û xeyala faşîzma eşkere belav dibe, dewlet her ku diçe mîlîtarîze dibin, zext û zordarî her ku diçe zêde dibin. Di dema BAB-ê de, me tecrubeyên deverên xwe par ve kir û me analîz kir ku dewletên Balkan çawa retorîka xwe ya neteweperest zêde dikin û di heman demê de çekan berhev dikin û nîqaşan didin destpêkirin ji bo ji nû ve avakirina leşkeriya mecbûrî. Van kiryaran di nav çîrokên hevdu de cih digirin, ku ji bo vê yekê hincet têne bikar anîn û tirsê dixe nava civakan. Em mecbûrî dibînin ku gelê Balkanan û ji derveyê wê, wek kolektîf û kesayetên anarşîst, hevrêziyê kûrtir bikin û şebekeyên berxwedanê li hember vejîna neteweperestî û mîlîtarîzmê xurt bikin. Ger ku vê yekê pêk neyne wê bêguman bibe sedema şer.

Şer parçeyek bingehîn a pergala kapîtalîst e. Çi kêm-zirav be, çi bi tevahî, ew ji bo berfirehkirina kapîtalîzmê bi vekirina çavkaniyên nû yên îstîsmarê, wek erd, derya, maden, hemî zindiyan, an jî hilberandin û firotina çekan wekî sermaye, wekî amûrek girîng e. Em nakevin xefika ku nakokî di navbera netewe-dewletan de wek dubendî bihesibînin, her çend em nuwaze û çarçoweya wê ya çawa diqewimin jî qebûl dikin; em weke şerê sermayeyê yê li dijî civakan dibînin. Şerên li Ukrayna, Sûdan, Sûriye, Myanmar, Afrîkaya Sub-Saharan, şerên kartelan ên li Meksîkayê û yên din hemû heman mantiqa serdestî û berfirehkirina sermayeyê parve dikin, ku tenê mirin û wêrankirinê tîne.

Em pê dihesin ku dewletên Balkanan ne tenê temaşevanên kêlekê yên dîmena şer in, lê beşeke bingehîn a şer in; ji mazûvaniya navendên leşkerî yên mezin ên cîhanê, peydakirina zemîna perwerdehiyê ji bo hêzên çekdar, pêşkêşkirina lojîstîk û korîdorên ji bo veguhestina çek û leşkeran, beşdariya zanyariyên teknîkî, lîstina rolek girîng di manevrayên şerê cîhanî de û hilberandin û firotina çekan li seranserê cîhanê, bi vî rengî, bi bûne parçeyek û îmkana kuştin û qirkirinê. Dema ku sektorên taybet û dewletî, bi hev re, ji bo pêşxistina welatên Balkanê yên herî piçûk jî di warê hilberîner û/an kirîna çekan de, bi dijwarî dixebitin, em zextek zêde li ser civakên herêmî dibînin ku rastiyek nû, her ku diçe bêtir leşkerî di bin navê tirs û nezelaliyê ji bo pêşerojê.

Dibe ku mînaka herî xerab û eşkere ya mantiqê şer, qirkirina li Xezzeyê û êrîşên li Şerîeya Rojava ya li dijî gelê Filistînê, ku bi deh hezaran sivîl hatin kuştin û tevahiya herêmê wêran kirin, li ser ekranên me berdewam dike; Ev hemû ji aliyê hêzên emperyalîst ên cîhanê û kompleksa leşkerî-pîşesaziyê ve tên destekkirin, dewletên Balkan jî di nav de, ku piştgiriya siyasî û leşkerî didin. Şerê jenosîdê yê tunekirinê yê li Xezayê hem wekî bîranîna şiyana kolonyalîzma Rojava ya ji bo meşandina şerên tunekirinê û hem jî wekî laboratuarek anatopolîtîkê ye, tiştê ku çînên serdest niha dixwazin û dikarin bi tevahî gelan re bikin nîşan dide.

Em bi gelê Filistînê re hevgirtinê ne û banga berxwedanê li her herêmeke Balkanê dikin ku piştgirîya siyasî û leşkerî ya dewletên Balkanan ji dewleta Îsraîl re bê astengkirin. Em dizanin ku dijmin ne tenê şer bi xwe ye, di heman demê de dewlet û pergalên kapîtalîst ên ku şer dikin jî ne.

Bi van hemû tiştên li jor di hişê xwe de, em bang dikin ku di hefteya yekem a Cotmehê de (1-10 Cotmeha 2024) rojên navneteweyî yên çalakiya li dijî mîlîtarîzm û neteweperestiyê werin lidarxistin. Di vê serdemê de em bang li her kesî dikin ku li cihê xwe û bi awayê xwe li dijî şert û mercên şer çalakiyan li dar bixin: netewperestî, mîlîtarîzm, baviksalarî, polîtîkaya dûrketinê û hwd. çekan, li dijî hemû amûrên leşkerî yên neteweyî, koalîsyonên leşkerî yên pirneteweyî û zêdekirina milîtarîzekirina civakên me. Weke salên borî, em tekezî li ser hevgirtina xwe bi hemû reviyan, berxwedêrên şer û redkarên wijdanî re dikin.

Milîtarîzekirina Balkanan bi bêhemdî bûye sedema milîtarîzekirina sînorên dewletê, ku bûne cezayê îdamê ji bo koçberan ku Balkanan wekî rêyek ji bo gihandina bajarên Ewropayê bikar tînin. Welatên Balkan ên ku wekî sînorê “Keleha Ewropayê” têne xuyang kirin, rola kontrolkirina tevgerê girtine ser xwe. tê wateya paşvexistina koçberan, talankirin, lêdan, binçavkirin û heta kuştina koçberan, ev hemû bi zimanê teknokrat ên rêveberiya koçberiyê hatine girtin. Bi sed mîlyonan drav ji welatên Balkan re hatine bexş kirin, ku wan bi teknolojiya herî pêşkeftî ji bo mîlîtarîzekirina sînor û çavdêrîkirinê, hemî dema ku mêvandariya hêzên Frontex dikin, di hewildanek hevgirtî de ji bo parastina “Keleha Ewrûpayê” hatine peyda kirin. Naha, ne tenê welatên Balkan ji bo koçberên ku diçin Ewropayê wekî rêgiriyê tevdigerin, lê ew di “pêvajokirina” koçberan de jî bi avakirina navendên li Albanya li ser navê Italytalya, an jî bi kirêkirina 300 hucreyên zindanê de rolek çalak digirin. ji Kosovayê ji aliyê Danîmarkayê ve ji bo kesên biyanî bên dersînorkirin bên bikaranîn. Têgihîştina ezmûna xwe ya ku ji civakên ku ji hêla koçberiyê ve hatine çêkirin (an jî yekbûn) tê, em bi koçberên ku têne Balkanan û ji wan re derbas dibin re di nav hevgirtinê de ne, û tekezî li ser hewcedariya xurtkirina însiyatîvên anarşîst ên transneteweyî dikin da ku piştgiriyê bidin mirovên li ser tevgerê.

Hebûna bi êş a jin, trans, nelihevhatinên zayendî û mirovên qeşeng ên di bin civakên kapîtalîst ên baviksalarî de, bi reformên neolîberal, hêzên reaksîyoner ên olperest-muhafazakar, û siyaseta dewletê ya bêmirovî zêdetir dibe. Di dewletên neteweperest û mîlîtarîzekirî de, retorîka kêmbûna demografîk ji bo rewakirina polîtîkayên sînordar ên di derbarê xweseriya mirovên jidayikbûyî de tê bikar anîn. Laş hem di warê jidayikbûnê û hem jî di warê lênêrînê de, ji hêla sermayeyê ve wekî keda ji nêz ve tê kontrol kirin, bi kontrolkirina rasterast a li ser laşan ve, dibin keştiyên ji nû ve hilberandinê. Ji ber vê yekê, têkoşîna anarşîst a ji bo azadî û wekheviyê di cewherê xwe de têkoşînek femînîst e. Em soza xwe ya ji bo têkoşîna li dijî baviksalarî ya bi her şêweyên îstîsmar û newekheviyê, her wiha soza xwe ya ji bo têkoşîna ji bo edaleta jinberdanê, kurtajê bi ewle û xwerêveberî teqez dikin.

Wekî din, em tekez dikin ku tevgera me ya anarşîst divê ji bo her kesî bibe cîhek ewle, hawirdorên ku îdeala wekheviyê di nav xwe de dihewîne, ji machismo, misogyny, homofobia, transphobia, û queerphobia dûr bixe. Têgihiştin ku di vî warî de hîn xebat hene û ji bo geşkirina vê çandê, em soz didin ku edaleta veguherîner a di nav civakên xwe de.

Têkoşîna li dijî kapîtalîzmê tê wateya têkoşîna li dijî mantiq û desthilatdariya wê ya li gelek eniyan. Ji ber vê yekê, têkoşîna me parçeyek bingehîn a pirbûna têkoşînên di nav civakê de ye, ku her herêmek di çarçoveyek cûda de tê jiyîn. Ji ber vê yekê têkoşîna anarşîst a li dijî kapîtalîzmê di heman demê de têkoşîna li dijî hemû tundî û îmhaya dewletê ye. Vê BAB’ê soza me ya ji bo rakirina girtîgehan dubare kir û piştgiriya me ya gel a ji bo girtiyên anarşîst ên li herêmê û derveyî wê tekez kir. Wek anarşîst divê em jî li dijî tunekirina jîngehê di refên herî pêş de bin. Ji ber vê yekê, divê em stratejiyên ku ne tenê serî li qeyranên tavilê bidin (ku pir caran kapasîteyên me zêde dikin) lê di heman demê de analîzên pir-qatî yên demdirêj û her weha avahiyên berxwedanê yên li dijî kapîtalîzmê biafirînin. Ev yek tenê bi naskirina girêdana têkoşîna me ya bi hev re, ku divê di hemû aliyên rêxistinî û çalakiyên me de xwe nîşan bide, pêkan e.
Di vê BABê de, me her weha li ser girîngiya bêtir berfirehkirin û avakirina binesaziya xweya xweser nîqaş kir. Squat û navendên civakî yên xweser di vê binesaziyê de xwedî girîngiyek girîng in, ji bo rêxistinbûn, avakirina civakê û berxwedanê cîh peyda dikin. Lê belê ev qad ji zextên dewletê heta nakokiyên navxweyî bi kêşeyên girîng re rû bi rû ne. Me pêdiviya pêşxistina van însiyatîfan, naskirina rola wan a di nav tevger û civakên ku em tê de dijîn piştrast kir.

Di heman mijarî de me tekezî li ser girîngiya damezrandina însiyatîfên xwe yên çapemenî û medyaya anarşîst, wek projeyên radyoyê kir, ku ji bo belavkirina nûçe û ezmûnan li ser têkoşîna tevgera me û her weha ji bo civakê bi giştî girîng in. Di heman mijarê de, em pêdiviya xwedîderketina li dîroka xwe bi projeyên arşîvan jî nas dikin. Ev proje ne tenê dikarin wekî platformên tomarkirin û nivîsandina dîrokê bi navgîniya vegotinên me, lê di heman demê de wekî çavkaniyên zanyariyê yên li ser taktîk, pratîk û analîzên ku em hîn jî dikarin baş bikar bînin.
Pêşangeha Pirtûkan a Anarşîst a Balkan a 2024’an hêz û pabendbûna me ya kolektîf a avakirina cîhanek ji bindestiyê rizgar kir, ji aliyekî ve dilsoziya me ya ji bo berxwedanê û ji hêla din ve jî bihevrebûna me re destnîşan kir. Dema em li paşerojê dinêrin, divê em avakirina torên piştevaniyê bidomînin û stratejiyên rûbirûbûna pergala kapîtalîst û dewleta ku wê diparêzin bi pêş bixin. Divê em torên xwe berfireh bikin û xwe bigihînin bajarên Balkanan ên ku înîsiyatîfên anarşîst lê tune ne, piştgirî bidin wan da ku werin damezrandin û geş bibin. Koordînasyon û hevgirtin stûnên ku em ê berxwedana xwe li ser ava bikin û li ser esasê alîkariya hev, azadî, hestiyariya radîkal û wekheviyê pêşerojekê biafirînin ne.

Divê em carek din li ser girîngiya lidarxistina vê pêşangeha pirtûkan li deverek ku bi Albanîaxêv tê axaftin, destnîşan bikin, ku ew wekî yekemîn kombûna anarşîst a ku heya niha li van xakan tê destnîşan kirin. Kolektîv, kom û kesên ku ji çar aliyên cîhanê hatibûn, şansê wan hebû ku li ser çarçoveya têkoşîna herêmî fêr bibin û tecrubeyên xwe bi gelê Prishtînê re parve bikin. Ji bo gelek kesên li Prishtina ku serdana pêşangeha pirtûkan kirin, û hem jî ji bo kolektîv û kesên ku piştgirî dan wê, ev ezmûnek fêrbûnek bû ku hêza rêxistinkirina nehiyerarşîk tenê li ser bingeha hevgirtin û alîkariya hevdû nîşan dide. Di heman demê de girîngiya analîzên anarşîst û birêxistinkirina di nav têkoşînên herêmî û herêmî de jî eşkere kir.

Di dawiyê de, em bi kêfxweşî radigihînin ku Fûara Pirtûkan a Anarşîst a Balkan a din dê li Selanîkê, Yewnanîstanê were lidarxistin.

Beşdarên Fûara Pirtûkan a Anarşîst a Balkan 2024

7ê Tîrmehê, Prishtin.

 

بەیاننامەی کۆتایی پێشانگای کتێبی ئەنارکیستی بەڵکان ٢٠٢٤

وەرگێڕانی ماشینی بە دەستکاریکردنەوە

لە ٥ تا ٧ی تەمموز، پریشتینای کۆسۆڤا، گۆڕا بۆ ناوەندێکی بیرکردنەوە و هەماهەنگی و هاودەنگی ئەنارکیستی، کاتێک میوانداری چاپی ١٦ی پێشانگای کتێبی ئەنارکیستی بەڵکان (BAB)ی کرد. ئەم کۆبوونەوەیە ئەنارکیستییە یەکەمجارە لە ناوچەیەکی ئەلبانی زماندا زیاتر لە ٢٥٠ بەشداربووی لە ٢٩ وڵاتەوە کۆکردەوە، کە لە شیلیەوە تا ئازەربایجان دەگرێتەوە. بە گشتی ٣٢ دەستەجەمعی و دەستپێشخەری کتێب و زینیان نمایش کرد و ١٨ گفتوگۆ و بۆنەیان ڕێکخرا، کە فرەچەشنی گشتگیری بزووتنەوەکەیان پیشان دەدا. بە ڕۆحی ڕاستەقینەی بەکۆمەڵگەرایی و هاوکاری یەکتر، بەشداربووان سەرقاڵی ڕێکخراوەکە بوون، ئەم بۆنەیەیان کردە نمایشێکی سەرنجڕاکێش لەوەی کە دەتوانرێت لە ڕێگەی هەوڵی بەکۆمەڵەوە چی بەدەستبهێنرێت.

هەبوونی بۆنەیەکی لەو شێوەیە لە پریشتینا گرنگییەکی تایبەتی هەیە. لە دوای کۆتایی هاتنی جەنگەوە، کۆسۆڤا لە دۆخێکی هەمیشەیی ململانێدا گیری خواردووە، ئەمەش بووەتە هۆی کەشێکی بەردەوامی گرژی لە نێوان دەوڵەتی کۆسۆڤا و سربیا. نوخبەکانی هەردوولا سەرمایەگوزارییەکی زۆریان لەم دۆخە وەرگرتووە، لە دابەشبوون لە نێوان کۆمەڵگاکاندا مسۆگەر کردووە و گەشەیان کردووە. تەنیا ئەو ڕاستییەی کە هاوڕێیان لە هەموو باڵکانەوە، بە کۆسۆڤا و سربیاشەوە، شانبەشانی یەکتر وەستان و ناسیۆنالیزم و سیاسەتی دەوڵەتیان شەرمەزار کرد، بەڵگەیەکی بەهێزە لەسەر پابەندبوونی بەکۆمەڵمان بە هاودەنگی و خۆڕاگری و هاوکاری لە سەرانسەری سنوورە دەستکردەکان و سیاسەتی دەوڵەتی کە… ئامانجیان دابەشکردنمانە.

بەپەلەیی ئەم کۆبوونەوەیە ناتوانرێت زیادەڕەوی تێدا بکرێت. لە سەردەمێکدا کە ئاگری شەڕ جیهان وێران دەکات و گیانی فاشیزمی ئاشکرا بڵاودەبێتەوە، دەوڵەتەکان تادێت میلیتاریزەکردن دەبن و سەرکوتکردن هەمیشە لە زیادبووندایە. لە کاتی BAB، ئێمە ئەزموونەکانی ناوچەکانمان بەیەکەوە باسکرد و شیکاریمان کرد کە چۆن دەوڵەتانی بەڵکان قسەی ناسیۆنالیستی خۆیان بەرز دەکەنەوە و لە هەمان کاتدا چەک کۆدەکەنەوە و گفتوگۆکان دەستپێدەکەن بۆ دووبارە دامەزراندنەوەی خزمەتگوزاری سەربازی ئیجباری. ئەم کردارانە خۆراک دەدەنە ناو گێڕانەوەی یەکترەوە، کە وەک پاساو بۆ ئەم دووەمیان بەکاردەهێنرێن و ترس لە نێو کۆمەڵگاکاندا دەچێنن. ئێمە بەپێویستی دەزانین کە خەڵکی بەڵکان و ئەودیو وەک دەستەجەمعی و تاکێکی ئەنارکیست، هەماهەنگی قووڵتر بکەنەوە و تۆڕەکانی بەرخۆدان لە دژی سەرهەڵدانەوەی ناسیۆنالیزم و میلیتاریزم بەهێز بکەن. شکستهێنان لەم کارەدا بە ناچاری دەبێتە هۆی شەڕ.

شەڕ بەشێکی ناوەکی سیستەمی سەرمایەدارییە. چ چڕییەکی کەم بێت یان تەواو، وەک ئامرازێکی گرنگ بۆ فراوانبوونی سەرمایەداری کاردەکات بە کردنەوەی سەرچاوەی نوێ بۆ ئیستغلالکردن، وەک وشکانی، دەریا، کانزا، هەموو زیندەوەران، یان بەرهەمهێنان و فرۆشتنی چەک وەک سەرمایە. ئێمە ناکەوینە ناو تەڵەی ئەوەی کە ململانێیەک وەک دووانەیی نێوان دەوڵەتە نەتەوەییەکان سەیر بکەین، هەرچەندە نوانس و کۆنتێکستەکانی چۆنیەتی ڕوودانی قبوڵ دەکەین؛ ئێمە وەک شەڕی سەرمایە لە دژی کۆمەڵگاکان دەیبینین. شەڕەکانی ئۆکرانیا، سودان، سوریا، میانمار، ژێر سەبسەحرای ئەفریقا، شەڕی کارتێل لە مەکسیک و ئەوانی تر هەموویان هەمان لۆژیکی هەژموون و فراوانکردنی سەرمایەیان هەیە، کە تەنها مردن و ماڵوێرانی بەدوای خۆیدا دەهێنێت.

ئێمە دان بەوەدا دەنێین کە دەوڵەتانی بەڵکان تەنیا بینەری پەراوێزی بینینی شەڕ نین بەڵکو بەشێکی ناوەکین لێی؛ لە میوانداریکردنی دامەزراوە سەربازییە گەورەکانی جیهان، دابینکردنی شوێنی مەشق و ڕاهێنان بۆ هێزە چەکدارەکان، پێشکەشکردنی لۆجستی و کۆریدۆر بۆ گواستنەوەی چەک و سەرباز، بەشداریکردن لە زانیاری تەکنیکی، ڕۆڵێکی بەرچاو لە مانۆڕەکانی جەنگی جیهانی و بەرهەمهێنان و فرۆشتنی چەک لە سەرانسەری جیهان، بەم شێوەیە، لەگەڵ بەشێک بوون لە کوشتن و جینۆساید و کاراکردن. لە کاتێکدا کە کەرتە تایبەت و دەوڵەتییەکان دەست بە دەست، زۆر کاردەکەن بۆ پەرەپێدانی تەنانەت بچووکترین وڵاتانی بەڵکان بۆ ناوچەیەکی جددی بەرهەمهێنەری چەک و/یان کڕین، دەبینین فشارەکان لەسەر کۆمەڵگا ناوخۆییەکان زیاتر دەبن بۆ قبوڵکردنی واقیعێکی نوێ و تادێت زیاتر میلیتاریزەکراوتر لە ژێر خۆنمایشکردنی… ترس و نادڵنیایی بۆ داهاتوو.

ڕەنگە چەوتترین و دیارترین نموونەی لۆژیکی جەنگ، ئەو جینۆسایدە بێت کە لە غەززە ڕوودەدات و هێرشەکانی کەناری ڕۆژئاوا بۆ سەر گەلی فەلەستین، کە دەیان هەزار کەسی مەدەنی کوژراون و هەموو ناوچەکە لەناوچوون، لە پەخشی بەردەوامدا لەسەر شاشەکانمان؛ هەموو ئەمانە لەلایەن زلهێزە ئیمپریالیستەکانی جیهان و کۆمەڵگەی سەربازی–پیشەسازییەوە پشتیوانی دەکرێن، لەوانەش دەوڵەتانی بەڵکان کە پشتیوانی سیاسی و سەربازی پێشکەش دەکەن. شەڕی جینۆسایدی قڕکردن لە غەززە هەم وەک بیرهێنانەوەی توانای کۆلۆنیالیزمی ڕۆژئاوا بۆ بەڕێوەبردنی شەڕی قڕکردن و هەم وەک تاقیگەیەکی تاناتۆ پۆلەتیکس، کە پیشانی دەدات کە چینە دەسەڵاتدارەکان لە ئێستادا چییان دەوێت و توانای ئەوەیان هەیە بەرامبەر بە تەواوی دانیشتووان بیکەن.

ئێمە بە هاوسۆزی لەگەڵ گەلی فەلەستین وەستاوین و داوای بەرخۆدان لە هەر ناوچەیەکی بەڵکان دەکەین بۆ تێکدانی ئەو پشتیوانییە سیاسی و سەربازییەی کە دەوڵەتانی بەڵکان پێشکەشی دەوڵەتی ئیسرائیل دەکەن. ئێمە دان بەوەدا دەنێین کە دوژمن تەنیا خودی شەڕ نییە بەڵکو ئەو دەوڵەتانە و سیستەمی سەرمایەدارییە کە بەردەوامی پێدەدەن.

بە لەبەرچاوگرتنی هەموو ئەوانەی سەرەوە، داوای ڕۆژانی چالاکیی فرانتەیشناڵ دەکەین دژی میلیتاریزم و ناسیۆنالیزم لە هەفتەی یەکەمی مانگی ئۆکتۆبەر (١–١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤). لەم ماوەیەدا بانگهێشتی هەمووان دەکەین، لە لۆکاڵییەتی خۆیان و بە شێوازی خۆیان، بۆ ڕێکخستنی چالاکیی دژی مەرجەکانی شەڕ: ناسیۆنالیزم، میلیتاریزم، پیاوسالاری، سیاسەتی دوورخستنەوە و هتد، داوای کردار لە دژی پیشەسازی چەک و گواستنەوە دەکەین چەک، دژی هەموو ئامێرە سەربازییە نیشتمانییەکان، هاوپەیمانییە سەربازییە فرەنەتەوەییەکان و زیادبوونی سەربازیکردنی کۆمەڵگاکانمان. وەک ساڵانی پێشوو، ئێمە جەخت لەسەر هاودەنگی خۆمان دەکەینەوە لەگەڵ هەموو وازهێنەران و بەرەنگاربوونەوەی شەڕ و ڕەتکردنەوەی ویژدان.

میلیتاریزەکردنی باڵکان بەبێ ئاگاداری بووەتە هۆی میلیتاریزەکردنی سنوورەکانی دەوڵەت، کە بووەتە سزای لەسێدارەدان بۆ ئەو کۆچبەرانەی کە باڵکان وەک ڕێگایەک بۆ گەیشتن بە شارەکانی ئەوروپا بەکاردەهێنن. وڵاتانی بەڵکان کە وەک سنووری “قەڵای ئەوروپا” وێنا دەکرێن، ڕۆڵی کۆنترۆڵکردنی جووڵەیان گرتۆتە ئەستۆ. بە واتای پاڵنانی کۆچبەران، دزیکردن، لێدان، دەستبەسەرکردن و تەنانەت کوشتنی کۆچبەران، هەموو ئەمانە بە زمانی تەکنۆکراتی بەڕێوەبردنی کۆچبەری داپۆشراون. سەدان ملیۆن پارە بەخشراوە بە وڵاتانی بەڵکان، کە بە تەکنەلۆژیای پێشکەوتوو بۆ سەربازیکردن و چاودێریکردنی سنوورەکان تەیارکراون، هەموو ئەمانە لەکاتێکدا میوانداری هێزەکانی فرۆنتێکس دەکەن، لە هەوڵێکی هاوبەشدا بۆ پاراستنی “قەڵای ئەوروپا”. ئێستا وڵاتانی بەڵکان نەک هەر وەک ڕێگرییەک بۆ هاتنی کۆچبەران بۆ ئەوروپا کاردەکەن، بەڵکو ڕۆڵی کارا دەبینن لە “پرۆسێسکردنی” کۆچبەران لە ڕێگەی دامەزراندنی ناوەندەکان لە ئەلبانیا بەناوی ئیتاڵیا، یان لە ڕێگەی بەکرێدانی ٣٠٠ ژووری زیندان لە کۆسۆڤۆوە لەلایەن دانیمارکەوە بۆ ئەوەی بۆ دیپۆرتکردنەوەی بیانییەکان بەکاربهێنرێت. بە تێگەیشتن لە ئەزموونی خۆمان وەک ئەوەی لە کۆمەڵگاکانەوە هاتوون کە بەهۆی کۆچەوە لە قاڵب دراون (یان یەک بوون)، ئێمە لە هاودەنگیدا وەستاوین لەگەڵ ئەو کۆچبەرانەی کە دێن و بە باڵکاندا تێدەپەڕن، و جەخت لەسەر پێویستی بەهێزکردنی دەستپێشخەرییە ئەنارکیستییە نێودەوڵەتییەکان دەکەینەوە بۆ پێشکەشکردنی پشتیوانی بۆ خەڵکی لە جوڵەدا.

بوونی ئازاربەخشی ژنان، ترانس، کەسانی ناتەبای ڕەگەز و کویر لە ژێر کۆمەڵگا سەرمایەدارییە پیاوسالارەکاندا، زیاتر بەهۆی چاکسازییە نیولیبراڵەکان، هێزە کۆنەپەرستەکانی ڕۆحانیی–کۆنەپەرست و سیاسەتی دەوڵەتی نامرۆڤەوە خراپتر دەبێت. لە دەوڵەتانی تادێت ناسیۆنالیستی و میلیتاریزەکراودا، ڕیتۆریکی دابەزینی دیمۆگرافی بەکاردەهێنرێت بۆ پاساوهێنانەوە بۆ سیاسەتی سنووردارتر سەبارەت بە سەربەخۆیی کەسانی لەدایکبوو. جەستە بچووک دەبێتەوە بۆ تەنها بۆرییەک بۆ زاوزێکردن، چ لە ڕووی لەدایکبوون و چ لە ڕووی چاودێریکردنەوە، کە لەلایەن سەرمایەوە وەک کارێکی نزیک کۆنترۆڵکراو لە ڕێگەی کۆنترۆڵکردنی ڕاستەوخۆ بەسەر جەستەدا دەقۆزرێتەوە. بەم پێیە خەباتی ئەنارکیستی بۆ ئازادی و یەکسانی لە بنەڕەتدا خەباتێکی فێمینیستە. ئێمە پابەندبوونی خۆمان بە خەبات دژی پیاوسالاری بە هەموو جۆرەکانی ئیستغلالکردن و نایەکسانی و هەروەها پابەندبوونمان بە خەبات بۆ دادپەروەری زاوزێ، لەباربردنی سەلامەت و خۆبەڕێوەبەری دووپات دەکەینەوە.

جگە لەوەش، ئێمە جەخت لەوە دەکەینەوە کە بزووتنەوەی ئەنارکیستی ئێمە دەبێت فەزای سەلامەت بێت بۆ هەمووان، پەروەردەکردنی ژینگەیەک کە ئایدیاڵی یەکسانی لەخۆبگرێت، دوور لە ماچیزمۆ (سمێڵبافڕی)، ژنکوژی، هۆمۆفۆبیا، ترانسفۆبیا و کویرۆفۆبیا. بە تێگەیشتن لەوەی کە هێشتا کار ماوە لەم ڕووەوە ئەنجام بدرێت و بۆ ئەوەی ئەم کولتوورە پەروەردە بکەین، پابەند دەبین بە دادپەروەری گۆڕانکاری لەناو کۆمەڵگاکانماندا.

بەرەنگاربوونەوەی سەرمایەداری واتە بەرەنگاربوونەوەی لۆژیک و دەستگرتنی لە چەند بەرەیەکدا. بەم پێیە خەباتی ئێمە بەشێکی دانەبڕاوە لە فرەیی خەباتەکانی ناو کۆمەڵگا، کە هەر لۆکاڵییەتێک زەمینەیەکی جیاواز ئەزموون دەکات. بۆیە خەباتی ئەنارکیستی دژ بە سەرمایەداریش خەباتێکە لە دژی هەموو توندوتیژی و کاولکاری دەوڵەتی. ئەم BAB پابەندبوونی ئێمەی بە هەڵوەشاندنەوەی زیندانەکان دووپاتکردەوە و جەختی لە پشتیوانی گشتیمان بۆ زیندانییە ئەنارکیستەکان لە ناوچەکە و دەرەوەی وڵات کردەوە. ئێمەش وەک ئەنارکیستەکان دەبێ لە پێشەنگی شەڕی دژی تێکدانی ژینگە دەبین. بەم شێوەیە دەبێت ستراتیژیەتێک دابڕێژین کە نەک تەنها چارەسەری قەیرانە دەستبەجێیەکان بکات (کە زۆرجار تواناکانمان زیادەڕۆیی دەکەن) بەڵکو شیکاری فرە چینە درێژخایەن و هەروەها پێکهاتەی بەرخۆدان لە دژی سەرمایەداری دروست بکات. ئەمه تەنها بەداننان به پێکەوەندیی تێکۆشانەکانمان دەکرێت، که دەبێت له هەموو لایەنەکانی ڕێکخستن و کردەوه کانماندا ڕەنگ بداتەوه .

لەم میانەی ئەم BAB یەدا باسمان لە گرنگی زیاتر فراوانکردن و دامەزراندنی ژێرخانی سەربەخۆی خۆمان کرد. سکوات (دەستبەسەرداگرتنی خانوە خاڵییەکان بۆ دابینکردنی سەرپەنا) و ناوەندە کۆمەڵایەتییە سەربەخۆکان (ئۆتۆنۆمەکان) لەم ژێرخانیەدا گرنگییەکی بەرچاویان هەیە، کە فەزای ڕێکخستن و بنیاتنانی کۆمەڵگا و بەرخۆدان دابین دەکەن. بەڵام ئەم فەزایانە ڕووبەڕووی تەحەدای بەرچاو دەبنەوە، لە سەرکوتی دەوڵەتەوە تا دژایەتییە ناوخۆییەکان. ئێمە پێویستی پەروەردەکردنی ئەم دەستپێشخەرییانەمان پشتڕاستکردەوە، بە داننان بە ڕۆڵی ئەوان لە بزووتنەوەکە و ئەو کۆمەڵگایانەی کە تێیدا دەژین.

لەسەر هەمان تێبینی جەختمان لەسەر گرنگی دامەزراندنی دەستپێشخەری چاپەمەنی و میدیای ئەنارکیستی خۆمان کرد، وەک پڕۆژەی ڕادیۆیی، کە بۆ بڵاوکردنەوەی هەواڵ و ئەزموونەکان سەبارەت بە خەباتی بزووتنەوەکەمان، هەروەها بۆ کۆمەڵگا بەگشتی زۆر گرنگن. لەسەر هەمان تێبینی، ئێمە هەروەها دان بە پێویستی ئاگاداربوون لە مێژووی خۆمان لە ڕێگەی پڕۆژەی ئەرشیفیەوە دەزانین. ئەم پڕۆژانە دەتوانن نەک تەنها وەک سەکۆیەک بۆ تۆمارکردن و نووسینی مێژوو لە ڕێگەی گێڕانەوەی خۆمانەوە بەڵکو وەک سەرچاوەی زانیاری لەسەر تاکتیک و پراکتیک و شیکارییەکانیش کە هێشتا دەتوانین بە باشی سوودی لێ وەربگرین.

پێشانگای کتێبی ئەنارکیستی بەڵکان لە ساڵی ٢٠٢٤دا، هێز و پابەندبوونی بەکۆمەڵمان بۆ بنیاتنانی جیهانێکی دوور لە ستەم، دووپاتکردەوە، تیشکی خستە سەر خۆبەخشیمان بۆ بەرخۆدان لە لایەک و هاودەنگی لە لایەکی دیکە. لە کاتێکدا کە چاومان لە داهاتووە، پێویستە بەردەوام بین لە دروستکردنی تۆڕەکانی پشتیوانی و پەرەپێدانی ستراتیژیەتی ڕووبەڕووبوونەوەی سیستەمی سەرمایەداری و ئەو دەوڵەتەی کە پاسەوانی دەکات. پێویستە تۆڕەکانمان فراوانتر بکەین و بگەینە ئەو شارانەی بەڵکان کە دەستپێشخەری ئەنارکیستی تێدا نییە، پشتگیریان بکەین بۆ ئەوەی دامەزرێنن و گەشە بکەن. هەماهەنگی و یەکدەنگی ئەو پانانەیە کە ئێمە بەرخۆدانمان لەسەری بنیات دەنێین و داهاتوویەک لەسەر بنەمای هاوکاریی یەکتر و ئازادی و هاوسۆزی ڕادیکاڵ و یەکسانی دروست دەکەین.

دەبێت جارێکی تر جەخت لەسەر گرنگی بەڕێوەبردنی ئەم پێشانگایە کتێبانە بکەینەوە لە ناوچەیەکی ئەلبانی زماندا، وەک یەکەم کۆبوونەوەی ئەنارکیستی تا ئێستا لەم خاکانەدا دیاری بکەین. ئەو دەستەجەمعی و گروپ و تاکانەی لە هەموو جیهانەوە هاتبوون، چانسی ئەوەیان هەبوو کە لە چوارچێوەی خەباتی ناوخۆیی بزانن و ئەزموونەکانیان لەگەڵ خەڵکی پریشتینەدا باس بکەن. بۆ زۆرێک لە کەسانی پریشتینا کە سەردانی پێشانگای کتێبیان دەکرد، هەروەها بۆ ئەو دەستەجەمعی و تاکانەی کە پشتگیریان دەکرد، ئەمە ئەزموونێکی فێرکاری بوو کە هێزی ڕێکخستنی ناپلەبەندی نیشان دا کە تەنها لەسەر بنەمای هاودەنگی و هاوکاری یەکتر بوو. هەروەها تیشکی خستە سەر پەیوەندیی شیکاری و ڕێکخستنی ئەنارکیستی لە چوارچێوەی هەردوو خەباتی ناوخۆیی و ناوچەییدا.

لە کۆتاییدا زۆر بە خۆشحاڵییەوە ڕایدەگەیەنین کە پێشانگای داهاتووی کتێبخانەی ئەنارکیستی بەڵکان لە شاری سالۆنیکی یۆنان بەڕێوەدەچێت.

بەشداربووانی پێشانگای کتێبی ئەنارکیستی بەڵکان ٢٠٢٤

٧ی تەمموز، پریشتینا.

Déclaration finale du Salon du livre anarchiste des Balkans 2024

Du 5 au 7 juillet, Prishtina, au Kosovo, s’est transformée en une plaque tournante de la pensée, de la coordination et de la solidarité anarchistes en accueillant la 16e édition du Salon du livre anarchiste des Balkans (Balkan Anarchist Bookfair, BAB). Ce tout premier rassemblement anarchiste dans une localité albanophone a réuni plus de 250 participants de 29 pays, du Chili à l’Azerbaïdjan. Au total, 32 collectifs et initiatives ont exposé des livres et des zines, et 18 discussions et événements ont été organisés, mettant en évidence la diversité du mouvement. Dans le véritable esprit du collectivisme et de l’entraide, les participants se sont engagés dans l’organisation, faisant de cet événement une démonstration remarquable de ce qui peut être réalisé grâce à l’effort collectif.

La tenue d’un tel événement à Prishtina revêt une importance particulière. Depuis la fin de la guerre, le Kosovo est resté prisonnier d’un état de conflit perpétuel, ce qui a conduit à une atmosphère de tension durable entre l’État du Kosovo et la Serbie. Les élites des deux parties ont fortement capitalisé sur cette situation, en assurant et en prospérant sur la division entre les sociétés. Le simple fait que des camarades de tous les Balkans, y compris du Kosovo et de la Serbie, se soient tenus côte à côte, dénonçant le nationalisme et la politique d’État, est un puissant témoignage de notre engagement collectif en faveur de la solidarité, de la résistance et de la collaboration au-delà des frontières artificielles et de la politique d’État qui visent à nous diviser.

On ne saurait trop insister sur l’urgence de ce rassemblement. À l’heure où les feux de la guerre ravagent le monde et où le spectre du fascisme manifeste se répand, les États se militarisent de plus en plus et la répression ne cesse de s’intensifier. Pendant le BAB, nous avons partagé les expériences de nos localités et analysé comment les États des Balkans intensifient leur rhétorique nationaliste tout en accumulant des armes et en entamant des discussions pour rétablir le service militaire obligatoire. Ces actions alimentent les récits des uns et des autres, qui servent à justifier ces derniers et à instiller la peur dans les sociétés. Nous estimons qu’il est impératif que les peuples des Balkans, et au-delà, en tant que collectifs et individus anarchistes, approfondissent la coordination et renforcent les réseaux de résistance contre la résurgence du nationalisme et du militarisme. Ne pas le faire conduira inévitablement à la guerre.

La guerre fait partie intégrante du système capitaliste. Qu’elle soit de faible intensité ou de grande ampleur, elle constitue un outil important pour l’expansion du capitalisme en ouvrant de nouvelles sources d’exploitation, telles que la terre, la mer, les minéraux, tous les êtres vivants, ou de nouvelles opportunités à la production et à la vente d’armes en tant que capital. Nous ne tombons pas dans le piège de considérer un conflit comme un conflit binaire entre États-nations, bien que nous acceptions ses nuances et ses contextes ; nous le voyons comme une guerre du capital contre les sociétés. Les guerres en Ukraine, au Soudan, en Syrie, au Myanmar, en Afrique subsaharienne, les guerres des cartels au Mexique et d’autres encore partagent toutes la même logique de domination et d’expansion du capital, qui n’apporte que mort et destruction.

Nous reconnaissons que les États des Balkans ne sont pas de simples spectateurs du spectacle de la guerre, mais qu’ils en font intrinsèquement partie : ils abritent les principales installations militaires mondiales, fournissent des terrains d’entraînement pour les forces armées, offrent une logistique et des couloirs pour les transferts d’armes et de troupes, apportent un savoir-faire technique, jouent un rôle important dans les manœuvres de guerre mondiales et produisent et vendent des armes dans le monde entier, participant ainsi à des meurtres et des génocides et les rendant possibles. Alors que les secteurs privé et public travaillent d’arrache-pied, main dans la main, pour faire des plus petits pays des Balkans une région productrice et/ou acheteuse d’armes, nous constatons une pression croissante sur les sociétés locales pour qu’elles acceptent une nouvelle réalité, de plus en plus militarisée, sous prétexte de peur et d’incertitude pour l’avenir.

L’exemple le plus vil et le plus évident de la logique de guerre est peut-être le génocide qui se déroule à Gaza et les attaques en Cisjordanie contre le peuple palestinien, avec des dizaines de milliers de civils tués et toute la région détruite, diffusés en continu sur nos écrans ; tout cela avec le soutien des puissances impérialistes mondiales et du complexe militaro-industriel, y compris des États des Balkans, qui leur apportent un soutien politique et militaire. La guerre génocidaire d’anéantissement à Gaza rappelle la capacité colonialiste de l’Occident à mener des guerres d’extermination et sert de laboratoire de thanatopolitique*, montrant ce que les classes dirigeantes veulent et peuvent faire à des populations entières.

Nous sommes solidaires du peuple palestinien et appelons à la résistance dans chaque localité des Balkans pour interrompre le soutien politique et militaire apporté par les États des Balkans à l’État d’Israël. Nous reconnaissons que l’ennemi n’est pas seulement la guerre elle-même, mais aussi les États et les systèmes capitalistes qui la perpétuent.

Compte tenu de tout ce qui précède, nous appelons à des journées d’action transnationales contre le militarisme et le nationalisme au cours de la première semaine d’octobre (du 1er au 10 octobre 2024). Pendant cette période, nous invitons chacun, dans sa propre localité et à sa manière, à organiser des actions contre les conditions de la guerre : nationalisme, militarisme, patriarcat, politiques d’exclusion, etc. Nous appelons à des actions contre l’industrie de l’armement et le transport des armes, contre tous les appareils militaires nationaux, les coalitions militaires multinationales et la militarisation croissante de nos sociétés. Comme les années précédentes, nous soulignons notre solidarité avec tous les déserteurs, résistants à la guerre et objecteurs de conscience.

La militarisation des Balkans a conduit par inadvertance à la militarisation des frontières des États, qui sont devenues des condamnations à mort pour les migrants qui utilisent les Balkans comme voie d’accès aux villes européennes. Présentés comme la frontière de la “forteresse Europe”, les pays des Balkans ont assumé un rôle de contrôle des mouvements, ce qui signifie repousser, voler, battre, détenir et même assassiner les migrants, le tout dans le langage technocratique de la gestion des migrations. Des centaines de millions de dollars ont été versés aux pays des Balkans, les équipant de technologies de pointe pour la militarisation et la surveillance des frontières, tout en accueillant les forces de Frontex, dans un effort concerté pour sauvegarder la “forteresse Europe”. Aujourd’hui, non seulement les pays des Balkans dissuadent les migrants de venir en Europe, mais ils jouent également un rôle actif dans le “traitement” des migrants en créant des centres en Albanie pour le compte de l’Italie, ou en louant 300 cellules de prison du Kosovo au Danemark pour qu’elles soient utilisées pour les étrangers à expulser. Comprenant que nous venons de sociétés façonnées par la migration (ou que nous en sommes une), nous sommes solidaires des migrants qui viennent dans les Balkans ou qui les traversent, et nous insistons sur la nécessité de renforcer les initiatives anarchistes transnationales pour apporter un soutien aux personnes en mouvement.

L’existence angoissante des femmes, des transgenres, des personnes non conformes au genre et des homosexuels dans les sociétés capitalistes patriarcales est encore exacerbée par les réformes néolibérales, les forces réactionnaires cléricales-conservatrices et les politiques déshumanisantes de l’État. Dans les États de plus en plus nationalistes et militarisés, la rhétorique du déclin démographique est utilisée pour justifier des politiques plus restrictives concernant l’autonomie des personnes qui accouchent. Les corps sont réduits à de simples réceptacles pour la reproduction, à la fois en termes de naissance et de soins, qui sont exploités par le capital en tant que travail étroitement contrôlé par le biais d’un contrôle direct sur les corps. Ainsi, la lutte anarchiste pour la liberté et l’égalité est intrinsèquement une lutte féministe. Nous affirmons notre engagement dans la lutte contre le patriarcat sous toutes ses formes d’exploitation et d’inégalité, ainsi que notre engagement dans la lutte pour la justice reproductive, l’avortement sûr et autogéré.

En outre, nous soulignons que notre mouvement anarchiste doit être un espace sûr pour tout le monde, en favorisant des environnements qui englobent l’idéal d’égalité, sans machisme, misogynie, homophobie, transphobie et queerphobie. Comprenant qu’il y a encore du travail à faire à cet égard et afin de favoriser cette culture, nous nous engageons pour une justice transformatrice au sein de nos communautés.

Combattre le capitalisme, c’est combattre sa logique et son emprise sur de multiples fronts. Ainsi, notre lutte fait partie intégrante de la multitude de luttes au sein de la société, chaque localité connaissant un contexte différent. C’est pourquoi la lutte anarchiste contre le capitalisme est aussi une lutte contre toutes les violences et destructions étatiques. Ce BAB a réaffirmé notre engagement en faveur de l’abolition des prisons et a souligné notre soutien public aux prisonniers anarchistes dans la région et au-delà. En tant qu’anarchistes, nous devons également être à la pointe de la lutte contre la destruction de l’environnement. Ainsi, nous devons développer des stratégies qui ne se contentent pas de répondre aux crises immédiates (qui dépassent souvent nos capacités), mais qui créent également des analyses à long terme à plusieurs niveaux ainsi que des structures de résistance contre le capitalisme. Cet objectif ne peut être atteint qu’en reconnaissant l’interconnexion de nos luttes, qui doit se refléter dans tous les aspects de notre organisation et de nos actions.

Durant ce BAB, nous avons également discuté de l’importance d’étendre et d’établir notre propre infrastructure autonome. Les squats et les centres sociaux autonomes sont d’une importance significative dans cette infrastructure, fournissant des espaces pour l’organisation, la construction de communautés et la résistance. Cependant, ces espaces sont confrontés à des défis importants, de la répression étatique aux contradictions internes. Nous avons confirmé la nécessité d’encourager ces initiatives, en reconnaissant leur rôle dans le mouvement et les communautés dans lesquelles nous vivons.

Dans le même ordre d’idées, nous avons souligné l’importance de mettre en place nos propres initiatives d’impression et des médias anarchistes, tels que des projets radiophoniques, qui sont essentiels pour diffuser des nouvelles et des expériences sur la lutte de notre mouvement, ainsi que pour la société dans son ensemble. Dans le même ordre d’idées, nous reconnaissons également la nécessité de prendre soin de notre propre histoire par le biais de projets d’archivage. Ces projets peuvent servir non seulement de plateformes pour enregistrer et écrire l’histoire à travers nos propres récits, mais aussi de sources de connaissances sur les tactiques, les pratiques et les analyses que nous pouvons encore utiliser à bon escient.

Le Salon du livre anarchiste des Balkans 2024 a réaffirmé notre force collective et notre engagement à construire un monde libéré de l’oppression, soulignant notre dévouement à la résistance d’une part et à la solidarité d’autre part. En regardant vers l’avenir, nous devons continuer à construire des réseaux de soutien et à développer des stratégies pour affronter le système capitaliste et l’État qui le protège. Nous devons étendre nos réseaux et atteindre les villes des Balkans où il n’y a pas d’initiatives anarchistes, en les aidant à s’établir et à prospérer. La coordination et la solidarité sont les piliers sur lesquels nous construirons notre résistance et créerons un avenir basé sur l’entraide, la liberté, l’empathie radicale et l’égalité.

Il faut souligner une fois de plus l’importance de la tenue de ce salon du livre dans une localité albanophone, le marquant comme le premier rassemblement anarchiste jamais organisé dans ces terres. Les collectifs, groupes et individus venus du monde entier ont eu la chance de découvrir le contexte de la lutte locale et de partager leurs expériences avec les habitants de Prishtina. Pour de nombreux habitants de Prishtina qui ont visité le salon du livre, ainsi que pour les collectifs et les individus qui l’ont soutenu, il s’agissait d’une expérience d’apprentissage qui a démontré le pouvoir de l’organisation non hiérarchique basée uniquement sur la solidarité et l’aide mutuelle. Elle a également mis en lumière la pertinence de l’analyse et de l’organisation anarchistes dans les luttes locales et régionales.

Enfin, nous sommes très heureux d’annoncer que le prochain Salon du livre anarchiste des Balkans se tiendra à Thessalonique, en Grèce.

Participant.es au Salon du livre anarchiste des Balkans 2024

7 juillet, Prishtina.